Αφιέρωμα στη “Σκάλα του Μιλάνου” από την εκπομπή “Αλάτι της γης”

Αυτή την ώρα, η εκπομπή «Το Αλάτι της Γης» και ο Λάμπρος Λιάβας μας προσκαλούν στην περίφημη «Σκάλα του Μιλάνου» στον Βόλο.
Η ταβέρνα («Καφεοινομαγειρείον η Σκάλα») συνδέεται με τρεις γενιές της οικογένειας Μιλάνου σε μια διαδρομή 120 χρόνων. Ξεκινώντας το 1885 από τη «μπακαλοταβέρνα» του Νίκου Μιλάνου στην Πορταριά, μεταφέρθηκε το 1919 στον Βόλο από τον γιό του τον Στέφανο, ο οποίος με τη σειρά του παρέδωσε τη σκυτάλη στους τρεις γιούς του: τον Κάρολο, τον Νίκο και τον Στάθη Μιλάνο. Η μικρή αυτή ταβέρνα, μέχρι το 2006 που έκλεισε, υπήρξε σημείο αναφοράς για το λαϊκό τραγούδι, ένα μοναδικό «σχολείο μουσικής και σχολείο ζωής» για τους θαμώνες της! Στη «Σκάλα» οι Μιλάνοι σερβίριζαν μεζέδες και …τραγούδια, παίζοντας το μπουζούκι, την κιθάρα και τον μπαγλαμά «στα σκέτα» (χωρίς ενίσχυση), αυτοσχεδιάζοντας σε άμεση σχέση με τους πελάτες που γέμιζαν τα λιγοστά τραπέζια. Ο Κάρολος Μιλάνος ήταν εξαιρετικός δεξιοτέχνης στο μπουζούκι και συνθέτης, ο αδελφός του ο Νίκος τον συνόδευε υποδειγματικά στη λαϊκή κιθάρα, ενώ ο τρίτος αδερφός ο Στάθης υπήρξε δάσκαλος σε μια νεότερη γενιά μπουζουξήδων. Από το στέκι της «Σκάλας» πέρασαν πολλοί ονομαστοί εκπρόσωποι του λαϊκού τραγουδιού για να ακούσουν τους Μιλάνους και να παίξουν μαζί τους: Βαμβακάρης, Τσιτσάνης, Παγιουμτζής, Παπαϊωάννου, Καλδάρας, Χάρμας, Γαβαλάς, Μπιθικώτσης, Λεμονόπουλος, Ζαγοραίος…


Στην εκπομπή γίνεται αναφορά στη μακρόχρονη ιστορία της οικογένειας των Μιλάνων και παρουσιάζονται μια σειρά από λαϊκά τραγούδια αντιπροσωπευτικά του μουσικού κλίματος, του ξεχωριστού ύφους και ήθους, στη «Σκάλα». Ανάμεσά τους και συνθέσεις του Κάρολου Μιλάνου, κοσμαγάπητα ρεμπέτικα αλλά και κάποια «διαμάντια» λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό από το πλούσιο ρεπερτόριό τους.


Για τη σημασία της «Σκάλας» στον χώρο του λαϊκού τραγουδιού μιλά ο ερευνητής και παραγωγός Πάρης Μήτσου, ενώ ο Γιώργος Ξηντάρης ανακαλεί έντονες μνήμες ως τακτικός θαμώνας της θρυλικής ταβέρνας. Μαζί με τους γιους του και τους μουσικούς του συνεργάτες, αναλαμβάνουν να μας μεταφέρουν την αίσθηση από τη «Σκάλα», με συνοδεία από τ’ απαραίτητα τσίπουρα και τους μεζέδες, με παράλληλη αναφορά στην «κουλτούρα των τσιπουράδικων» που έφεραν στον Βόλο οι Μικρασιάτες πρόσφυγες.
Συμμετέχουν οι μουσικοί: Γιώργος Ξηντάρης (μπουζούκι-τραγούδι), Αντώνης Ξηντάρης (κιθάρα-τραγούδι), Θοδωρής Ξηντάρης (μπουζούκι-μπαγλαμάς-τραγούδι), Γιώργος Αναγνώστου (μπουζούκι) και Δήμος Βιουγιούκας (ακορντεόν).
Έρευνα-Κείμενα-Παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Μανώλης Φιλαΐτης
Διεύθυνση φωτογραφίας: Αλέξανδρος Βουτσινάς
Εκτέλεση παραγωγής: FOSS