Μεγαλώνοντας τα παιδιά μας στον Βόλο, σε ένα περιβάλλον «βρώμικης ενέργειας»

*Του Ματθαίου Δραμητινού

Πνιχτός βήχας, φτέρνισμα, τσούξιμο στα μάτια, ερεθισμός στον λαιμό και η δύσπνοια αρχίζει να σου δημιουργεί σιγά σιγά πανικό. Να φτάσεις στο αμάξι, να κλείσεις τα παράθυρα , να φύγεις μακριά. Τρίτη βράδυ κατά τις 9.00, στην οδό Γαλλίας, στα μέσα Γενάρη. Όχι, φίλοι μου, το παραπάνω σκηνικό δεν είναι από ταινία, δεν είναι από το Λονδίνο του μεσοπολέμου και σαφώς δεν είναι από εγχειρίδιο παθολογίας, στο κεφάλαιο ρύπανση του περιβάλλοντος. Βόλος 2023 και ποιός δεν το νιώθει;

Κάποτε αυτές οι γειτονιές, ακόμη και μέσα στον χειμώνα μύριζαν φαγητό σπιτικό, ψητά και κουλουράκια, τώρα καπνιά και καμένα πλαστικά. Αυτή η αποπνικτική ατμόσφαιρα, που μόνο τάσεις φυγής δημιουργεί, είναι παντού και αντανακλά την ενεργειακή φτώχεια των συμπολιτών μας. Να,  εδώ καίνε ξύλα, παραπάνω νοβοπάν , χρώματα ,βερνίκια σε ένα απίθανο κοκτέιλ οσμών και ρύπανσης, που αντανακλά δυστυχώς και την οικονομική κατάσταση των ανθρώπων που προσπαθούν να ζεσταθούν.
Αν φύγεις από την κινηματογραφική περιγραφή του όλου σκηνικού, πας στην σκληρή επιστημονική ανάλυση του προβλήματος. Δισεκατομμύρια PM 10, PM 2,5, μόρια φουρανίων, διοξινών και δεκάδων άλλων τοξικών ρύπων φιλτράρονται καθημερινά από τα πνευμόνια μας που αποδεδειγμένα πιά προκαλούν σοβαρότατη νοσηρότητα. Αλλεργίες , ΧΑΠ, αναπνευστική ανεπάρκεια, οξέα εμφράγματα του μυοκαρδίου, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιακές αρρυθμίες και ανακοπή. Σε χρόνια έκθεση, πολλές μορφές καρκίνου στα παιδιά και στους ενήλικες οφείλονται στην αέρια ρύπανση. Οι ιατρικές μελέτες πολλές, αρκετές από αυτές έγιναν και στην πόλη μας, δείχνουν κατευθείαν συσχέτιση της αέριας ρύπανσης με την νοσηρότητα και την αυξημένη θνησιμότητα της περιοχής μας.

Η κλασσική έως υποκριτική επωδός ότι ο Βόλος δεν έχει ρύπανση, δεν έχει αυξημένη θνησιμότητα, οι ρύποι οι ντόπιοι είναι αγιασμός και δεν βλάπτουν την υγεία, ότι τα σκουπίδια όταν καίγονται δεν ρυπαίνουν και ότι οι κάτοικοι της περιοχής έχουν εξαιρετική ανθεκτικότητα, κάτι σαν τις κατσαρίδες με την ραδιενέργεια, μπροστά σε κάθε φτηνό καύσιμο που καίει η ενεργοβόρα βιομηχανία μας (που εξαρτά εν πολλοίς την παραγωγή της από το χρηματιστήριο των ρύπων) έως τα σπίτια των φτωχοδιάβολων που καίνε ότι βρουν για να ζεσταθούν.
Σκοπός αυτού του κειμένου δεν είναι η παρουσίαση των επιστημονικών δεδομένων, αυτό έχει γίνει πολλάκις σε αυτή την πόλη, άσχετα αν πολλοί συνεχώς το ξεχνούν, παρασυρόμενοι στην πλάνη του περιτυλίγματος των γιορτών της πιο λαμπερής, τραγουδιάρας και πνιγμένης στο τσίπουρο πόλης της Ελλάδας. Είναι η αφύπνιση, είναι να κάτσουμε επιτέλους να συζητήσουμε σοβαρά και όχι προσχηματικά, γιατί το πρόβλημα προφανώς δεν λύνεται με την αυτορρύθμιση των αγορών, που είναι της μόδας πρόσφατα, αλλά με δράσεις και προτάσεις αφού πρόκειται για την ζωή ημών και των παιδιών μας.
Η αέρια ρύπανση στον Βόλο είναι πολυπαραγοντική και οι λύσεις πρέπει να είναι πρωταρχικά πολιτικές και μετά οικονομικές.

Στην πόλη όπου οι αέριοι ρύποι είναι στο κόκκινο πάνω από τις μισές μέρες του χρόνου , προφανώς δεν φταίει η θέρμανση μόνο αλλά και οι άλλες πηγές όπως έχουν αναδειχθεί από τις μελέτες, που είναι η βιομηχανία και το κυκλοφοριακό. Κατά τους χειμερινούς μήνες το πρόβλημα οξύνεται κατά πολύ και εδώ είναι προφανής η συνεισφορά τις θέρμανσης των κτιρίων, ειδικά τα τελευταία χρόνια, από τότε που η χώρα ζει μια πρωτοφανή φτώχεια με τα μνημόνια. Πρόσφατα το πρόβλημα γιγαντώθηκε, όταν στην διαρκή φτωχοποίηση του λαού μας προστέθηκε και η ενεργειακή φτώχεια.

Οι τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, οι πολιτικές της βίαιης απολιγνιτοποίησης, τα ολιγοπώλια του ηλεκτρισμού και τέλος ο πόλεμος στην Ουκρανία, έδωσαν την χαριστική βολή στα μεσαία και φτωχά νοικοκυριά. Το δικαίωμα του να θερμαίνεσαι όταν κρυώνεις έγινε πολυτέλεια και δυστυχώς προνόμιο για τους λίγους κατέχοντες,. Μια πόλη, μια χώρα που σέβεται τους πολίτες της, οφείλει να παρέχει σε όλους ανεξαρτήτως βαλαντίου το δικαίωμα στην τροφή και την θέρμανση. ¨

Όσο και να κάνουμε σκόντο στην Δημοκρατία, την υγεία και την παιδεία, γιατί όλα πλέον βρίσκονται σε κρίση, δεν μπορείς να μιλάς για κράτος δικαίου σε αστική δημοκρατία της Ευρωπαϊκής ένωσης με τους πολίτες σου να παγώνουν και να ζουν σε πρωτοφανή ένδεια ειδικά τους χειμερινούς μήνες.
Απόψεις ελιτίστικες και πολύ ρηχές, ειδικά όταν ακούγονται από χείλη επιστημονικών συλλόγων που είναι και θεσμικοί σύμβουλοι της πολιτείας για την υγεία, όπως να απαγορευτούν τα τζάκια τον χειμώνα, να χτίζονται τα νέα σπίτια χωρίς αυτά, πρακτικά αναμασούν την λογική της ολιγαρχίας και των ταξικών διαφορών. ¨Όσοι δεν μπορούν να πληρώσουν την πανάκριβη θέρμανση , ας κρυώνουν, αρκεί να μην μας ρυπαίνουν και την δικιά μας ατμόσφαιρα.

Έλεος συμπολίτες μου , αυτά δεν γίνονταν ούτε επί Λουδοβίκων στην Γαλλία. Ελάττωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, ελάττωση του ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια (όπως πετυχημένα γίνεται στην Ιβηρική), αποδέσμευση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος από το φυσικό αέριο ,(χρηματιστήριο Ολλανδίας), επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ, (σπάσιμο καρτέλ φυσικού αερίου) είναι μερικά μέτρα που προσφέρουν φτηνότερη ενέργεια σε όλους τους πολίτες και απαλλάσσουν την κοινωνία από την ενεργειακή φτώχεια. Επιπροσθέτως άλλο μείγμα πολιτικής για της λιγνιτικές μονάδες και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εξασφαλίζουν μία ομαλότερη μετάβαση για την μετά ορυκτά καύσιμα εποχή.
Βόλος, Πήλιο, Παγασητικός κόλπος, στίγμα στο χάρτη μοναδικής ομορφιάς και οικολογικής ισορροπίας. Ο τόπος που ζούμε και μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Αναρωτηθήκατε ποτέ τι σχεδιάζουν οι ιδιοτελείς, άσχετοι και πολύ φοβάμαι, οι άφρονες άρχοντες μας; Πανθεσσαλικό κέντρο τυποποίησης και συσκευασίας σκουπιδιών, καύση σκουπιδιών μέσα η δίπλα στην πόλη, σταθμό μεταφόρτωσης LNG στον Παγασητικό. Δάση από ανεμογεννήτριες στο Πήλιο, και όλα αυτά τα βαπτίζουν Ανάπτυξη.
Έχε το νου σου στο παιδί
Γιατί αν γλυτώσει το παιδί
Υπάρχει ελπίδα.

* Ιατρού καρδιολόγου,  τ. Διοικητού Νοσοκομείου Βόλου, τ. Προέδρου Ιατρικού συλλόγου Μαγνησίας