Της Κίρκης Πατσιαντά*
Η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Νοεμβρίου του 1989 και είναι η πρώτη διεθνής σύμβαση που περιλαμβάνει το πλήρες φάσμα των δικαιωμάτων – οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών, ατομικών και πολιτικών – που πρέπει να απολαμβάνουν τα παιδιά. Μέχρι στιγμής δεσμεύει 196 Κράτη, ένα εκ των οποίων είναι και η χώρα μας, και θεωρείται η σύμβαση που χαίρει, διεθνώς, της μεγαλύτερης αποδοχής.
Στην Ελλάδα, τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού συνήθως “την έχουμε ακουστά”, χαιρόμαστε που υπάρχει αλλά δυστυχώς δεν ξέρουμε ακριβώς τι λέει και αυτό πρέπει να διορθωθεί. Αν θέλουμε, λοιπόν, να διηγηθούμε το περιεχόμενο της συγκεκριμένης Σύμβασης, με απλά λόγια, αρκεί να πούμε τα ακόλουθα:
«Είμαι παιδί και όχι “ανθρωπάκι”. Είμαι παιδί και έχω θεμελιώδη δικαιώματα, όχι “δικαιωματάκια”, δε μου κάνεις καμία χάρη που μου τα αναγνωρίζεις, τα αξίζω. Είμαι παιδί και έχω συμφέρον που είναι μάλιστα ύψιστο. Είμαι παιδί και έχω αυτόνομη προσωπικότητα που χρειάζεται την προστασία σου και την προσοχή σου, για να μπορέσει να εξελιχθεί. Είμαι παιδί και είμαι κορίτσι, αγόρι, μαύρο, λευκό, φτωχό, πλούσιο, έχω πάντα τις ίδιες ανάγκες και είμαι πάντα παιδί.
Είμαι παιδί και θέλω να έχω δίπλα μου τους γονείς μου, ακόμα κι αν αυτοί έχουν χωρίσει. Είμαι παιδί και έχω τις ιδιωτικές μου στιγμές : όταν παίζω, όταν χορεύω, όταν κάνω το μπάνιο μου, όταν περνάω χρόνο μαζί σου.
Είμαι παιδί και θέλω να λέω τη γνώμη μου και να εκφράζομαι ελεύθερα. Είμαι παιδί και θέλω να σκέφτομαι ελεύθερα. Είμαι παιδί και θέλω να μορφώνομαι. Είμαι παιδί και θέλω να ξέρω τι συμβαίνει στον κόσμο. Είμαι παιδί και θέλω να μαθαίνω όσα με αφορούν. Είμαι παιδί και έχω τη γλώσσα μου, τη θρησκεία μου, τον τρόπο ζωής μου.
Είμαι παιδί και η υγεία μου είναι πολύτιμη. Είμαι παιδί και θέλω να παίζω και να ξεκουράζομαι. Είμαι παιδί και, όταν έχω κάποια αναπηρία, θέλω ακόμη μεγαλύτερη φροντίδα.
Είμαι παιδί και δε θέλω να με φοβίζεις, να με πληγώνεις, να με πονάς. Είμαι παιδί και έχω μεγάλη ανάγκη τη βοήθεια σου, όταν είμαι μακριά από τη χώρα μου. Είμαι παιδί ακόμα και όταν βρίσκομαι μπροστά στον δικαστή ή στη φυλακή.
Είμαι παιδί και κάποτε ήσουν και εσύ. Είμαι παιδί και εσύ μεγάλος. Είμαι παιδί και ξέρω ότι ανησυχείς, γιατί όλα γύρω είναι σκοτεινά. Είμαι παιδί και βλέπω ότι τρέμεις το αύριο που έρχεται. Είμαι παιδί και σου πιάνω το χέρι, για να μη φοβάσαι. Είμαι παιδί και σου λέω ότι τα πράγματα είναι απλά : αν αγαπάς και φροντίζεις εμένα, αγαπάς και φροντίζεις το μέλλον.»
*Η Κίρκη Πατσιαντά είναι δικηγόρος, Διδάκτωρ Νομικής, με ειδίκευση στο Δίκαιο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τα δικαιώματα των παιδιών.