Πρόσφυγες και πολιτισμός

Γράφει ο Γιώργος Ινεπολόγλου 

Δεν θα το πεις και κοντά το 1974 που έδινα εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Έχει περάσει μία ζωή από τότε. Τέλος Ιουνίου, αρχές Ιουλίου και όλα ήταν έτοιμα για τις πανελλήνιες εξετάσεις. Είτε διάβασες είτε όχι οι πιθανότητες να περάσεις ήταν λιγοστές. Η ύλη ήταν καθορισμένη. Φυσική, Χημεία, Άλγεβρα, Γεωμετρία, Τριγωνομετρία, Έκθεση. Πόσες σελίδες; Ουκ έστιν αριθμός. Από ποια βιβλία; Ουκ έστιν αριθμός. Όταν σήμερα ακούω σελίδα τάδε του βιβλίου τάδε, με πιάνουν τα γέλια. Ή ήξερες Μαθηματικά ή όχι. Δεν είχε σημασία το βιβλίο.

Μία ωραία πρωία και ενώ η Φυσική μας έβγαινε από τα αυτιά από το πολύ διάβασμα, μας πρόλαβαν οι σειρήνες του πολέμου λόγω της απόβασης των Τούρκων στην Κύπρο. Προηγήθηκε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου από την χουντική Ελληνική κυβέρνηση και ακολούθησε η επιστράτευση και η αναβολή των πανελληνίων εξετάσεων. Όλα εξελίχθηκαν σαν αστραπή μπροστά στα μάτια μας και σε χρόνο ρεκόρ οι προδότες παρέδωσαν την μισή Κύπρο στους Τούρκους, έφεραν άρον άρον τον Καραμανλή από την Γαλλία γιατί δεν μπορούσαν πλέον να τα βγάλουν πέρα και η ιστορία συνεχίστηκε μέχρι σήμερα με τους Τούρκους να ψάχνουν για το επόμενο λάθος της Ελληνικής κυβέρνησης, για την επόμενη απόβασή τους.

Πέρασαν περίπου 2 μήνες και φτάσαμε τον Σεπτέμβριο για να δώσουμε πανελλήνιες εξετάσεις. Εξεταστικό κέντρο στην Λάρισα με χιλιάδες μαθητές να μετακινούνται προς τα κέντρα του διαγωνισμού. Μπήκαμε στις αίθουσες για το διαγώνισμα της Γεωμετρίας. Ήταν το μάθημά μου και ήμουν σίγουρος για την έκβαση. Το χαμόγελο έμεινε σταθερό στα χείλη μου μέχρι να παραδώσω την κόλα, όταν ένας μουστακαλής επιτηρητής μου χάλασε την διάθεση με την παρακάτω ερώτηση. «είστε από τους Καραμανλήδες ή από τους Κωνσταντινοπολίτες;

Λίγο ο πόλεμος, λίγο οι εξετάσεις, λίγο το άγνωστο τοπίο της Λάρισας μας έκανε προσεκτικούς. Δεν του απάντησα παρά μόνο σκεφτόμουν πως θα τον αντιμετωπίσω την επόμενη μέρα αν τον ξανά-πετύχω σαν επιτηρητή. Πρώτη μου κίνηση ήταν να πάρω την γνώμη του πατέρα μου. Τι ήθελε να πει ο καθηγητής ρε πατέρα με αυτή την ερώτηση; Αν ψηφίσαμε Καραμανλή ή κάποιον άλλον; Όπως πάντα με νηφάλιο ύφος παρά τα στοιχειώδη γράμματα που ήξερε η απάντησή του ήταν καταπέλτης. Στην Κασταμονή της μικράς Ασίας (καταγωγή του πατέρα μου) αλλά και σε άλλες περιοχές της σημερινής Τουρκίας που κάποτε ήταν Ελλάδα, οι κάτοικοι ζούσαν ήρεμα, με ομόνοια, αγάπη ο ένας για τον άλλον ανεξάρτητα από το θρήσκευμα που πίστευαν. Το κράτος όμως προσπαθούσε να περιορίσει τα Ελληνικά προνόμια με την εξαφάνιση κάθε έννοιας που είχε Ελληνική ρίζα. Είχανε φτάσει στην κατάργηση της Ελληνικής γλώσσας και την επιβολή της τουρκικής. Η ορθοδοξία ήταν η μόνη διέξοδος για την διατήρηση της Ελληνικότητας και αυτή μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις και κάτω από προϋποθέσεις. Τα σχολεία σπάνιζαν σε εκείνες τις περιοχές και μόνο με τα κείμενα της γραφής μάθαιναν τις έννοιες του πολιτισμού. Ένα στοιχείο ελληνικότητας ήταν το Ελληνικό αλφάβητο. Μιλούσαν επίσημα την τούρκικη Γλώσσα (Τουρκόφωνοι), ανεπίσημα την Ελληνική (μέσω της Αγίας Γραφής), αλλά την Τούρκικη την έγραφαν με Ελληνικούς χαρακτήρες (βλέπε φωτο). Σε αυτούς τους πληθυσμούς δόθηκε ο τίτλος «Καραμανλήδες».

Έτσι πήγε η ψυχή μου στη θέση της. Το επόμενη ημέρα των εξετάσεων βρήκα τον καθηγητή που μου έκανε την ερώτηση και με την σχετική περηφάνεια του είπα
«ναι είμαστε Καραμανλήδες»




Kentavros