Νομικός σύμβουλος ΠΙΣ: Η τηλεϊατρική στην Ελλάδα δεν είναι νόμιμη

«Εκεί που όλοι οραματιζόμαστε την επόμενη μέρα σαν σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας που όλα θα γίνονται με κάποιο μαγικό τρόπο, εμφανίζεται ο δικηγόρος και σας χαλάει το πάρτυ. Γιατί πολύ απλά η τηλεϊατρική στην Ελλάδα δεν είναι νόμιμη. Είναι αρρύθμιστη. Όταν δεν υπάρχει πλαίσιο, ο δικηγόρος έρχεται και σας λέει ότι το ρίσκο είναι δικό σας και ο κίνδυνος και οι συνέπειες ανυπολόγιστες. Αυτό ισχύει και για την τηλεϊατρική και για την τεχνητή νοημοσύνη».

Οι διαπιστώσεις ανήκουν στον νομικό σύμβουλο του ΠΙΣ Ευάγγελο Κατσίκη, ο οποίος κατά την ομιλία του «Δίκαιο και Διαγνώσεις: Το ρυθμιστικό πλαίσιο της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Τηλεϊατρικής» στο πλαίσιο ημερίδας για την τεχνητή Νοημοσύνη και την Τηλεϊατρική που διοργάνωσε ο ΠΙΣ και το Ινστιτούτο Επιστημονικών Ερευνών του ΠΙΣ, ανέπτυξε το έλλειμμα ρυθμιστικού πλαισίου, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ολόκληρη την ΕΕ. «Μία περίπτωση νομικά ασφαλούς χρήσης της τηλεϊατρικής και εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης είναι αυτή της δεύτερης γνώμης. Αν είμαστε και λίγο νομικά κυμπάρηδες να υποστηρίξουμε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ασφαλώς και σε περιπτώσεις χρονίως πασχόντων και σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενης συνταγογράφησης. Σίγουρα όχι για πρώτη διάγνωση και όχι για διαρκή παρακολούθηση. Είναι σαφές ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν υποκαθιστά τον γιατρό. Λειτουργεί αποκλειστικά επιβοηθητικά στην κλινική του διάγνωση. Όσοι φαντάζονται και ονειρεύονται εφαρμογές οι οποίες θα σε ρωτάνε τα συμπτώματα σου και από τον τόνο της φωνής σου θα διαγιγνώσκουν αν πάσχεις από παγκρεατίτιδα ή όχι ας ηρεμήσουν. Ακόμα και να δημιουργηθεί τέτοια εφαρμογή ο νόμος θα την καταπνίξει εν τη γενέσει της».

Στην Ελλάδα υπάρχουν τρία νομοθετήματα που αναφέρουν τη λέξη τηλεϊατρική
Στην Ελλάδα υπάρχουν τρία νομοθετήματα που αναφέρουν τη λέξη τηλεϊατρική, ανέφερε ο νομικός σύμβουλος του ΠΙΣ. «Ο πρώτος νόμος είναι του 2011, ο οποίος αναφέρεται σε υπηρεσίες τηλεϊατρικής, εφόσον υφίσταται η δυνατότητα και με ευθύνη του θεράποντος ιατρού. Ο νόμος του 2013 ενσωματώνει κοινοτική οδηγία, όπου υπάρχει μία αναφορά ότι οι υπηρεσίες τηλεϊατρικής θεωρούνται ότι παρέχονται στο κράτος μέλος του ιατρού που παρέχει τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Η τρίτη και ενδιαφέρουσα αναφορά στο νόμο, είναι στην πράξη νομοθετικού περιεχομένου του 2020 στα έκτακτα μέτρα του covid, όπου προσπάθησε ο νομοθέτης να δημιουργήσει ένας σύστημα υποστήριξης ασθενών covid εξ αποστάσεως. Η πράξη νομοθετικού περιεχομένου προέβλεπε ότι θα εξειδικεύεται με μία υπουργική απόφαση. Το ενδιαφέρουν στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι υπουργική απόφαση που εκδόθηκε ένα χρόνο μετά το 2021 δεν αναφέρεται σε υπηρεσίες τηλεϊατρικής, αλλά τηλεσυμβουλευτικής. Και ο όρος τηλεσυμβουλευτική είναι ορθότερος, γιατί εν προκειμένω ο γιατρός δεν κάνει ούτε διάγνωση ούτε θεραπεία».

Αντίστοιχα ούτε στην ΕΕ υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο και αυτό είναι σκόπιμο, δεν είναι παράλειψη τόνισε ο κ. Κατσίκης, επισημαίνοντας ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι τρεις πυλώνες υγεία, ασφάλεια, παιδεία εξαιρούνται από το πεδίο αναφοράς της ,«δεδομένου ότι ισχύει η αρχή της επικουρικότητας. Δηλαδή πράγματα που ρυθμίζονται καλύτερα στο κάθε κράτος μέλος, πρέπει να ανήκουν στην αρμοδιότητα του κάθε κράτους μέλους. Συνεπώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προσεγγίσει κυρίως την τηλεϊατρική και την τεχνητή νοημοσύνη σε δεύτερη φάση, προσπαθώντας να ρυθμίσει μία αγορά και μόνο σε αυτό το πλαίσιο, όχι σε σχέση με τους ασθενείς και τα δικαιώματα τους».

Όσον αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη ο κ. Κατσίκης, ανέφερε ότι τον Δεκέμβριο υιοθετήθηκε ο πρώτος νόμος στην Ευρώπη και πιθανότατα ο πρώτος νόμος που θα ψηφιστεί, μετά τις εκλογές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Στον τομέα της υγείας θεωρούνται εφαρμογές υψηλού κινδύνου. Για το νομοθέτη σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει ένα αυξημένο επίπεδο συμμόρφωσης, παρακολούθησης και επιβεβαίωσης».

Χρειάζεται πλαίσιο που θα ελέγξει και θα αξιοποιήσει την τεχνολογία
Η ματιά, το χαμόγελο, η ηρεμία, η φροντίδα του θεράποντα, συμμετέχει στη θεραπεία και είναι αναντικατάσταση. Δίπλα σε αυτό θα υπάρχει όμως και η στήριξη της τεχνολογίας. Με ποια ευθύνη όμως θα γίνουν όλα αυτά; Χρειάζεται πλαίσιο που θα τα ελέγξει και θα τα αξιοποιεί, είπε από την πλευρά του στην εισαγωγική του ομιλία ο πρόεδρος του ΠΙΣ Αθανάσιος Εξαδάκτυλος για να επισημάνει στη συνέχεια ότι: «Αν ρωτήσετε το chat GPT ποιος έχει την ευθύνη, θα απαντήσει: Την έχει πρώτα η πλατφόρμα, δεύτερος αυτός που την τροφοδοτεί, τρίτος αυτός που δίνει τα στοιχεία, τέταρτος ο γιατρός με την κρίση του και πέμπτος είναι ο ίδιος ο ασθενής που επιτρέπει τη χρήση της πλατφόρμας. Είναι ένας δρόμος μεγάλης ταχύτητας που ανοίγεται μπροστά μας και πρέπει να τον ακολουθήσουμε καθώς έχει να μας δώσει μόνο θετικά».
Πηγή: dailypharmanews.gr