Ολοκληρώθηκαν μετά από σχεδόν 30 λεπτά οι κοινές δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όπου οι δύο ηγέτες «κοντραρίστηκαν» για την μειονότητα στη Θράκη, την Μονή της Χώρας και τον ρόλο της Χαμάς, που ο πρόεδρος της Τουρκίας χαρακτήρισε αντιστασιακή οργάνωση.
Αναφορά Ερντογάν σε τουρκική μειονότητα στη Θράκη – Τι είπε για τη Μονή της Χώρας
Ο κ. Ερντογάν αρχικά ανέφερε πως η συζήτηση με τον κ. Μητσοτάκη ήταν «παραγωγική, ειλικρινής και εποικοδομητική». Σημείωσε πως συζητήθηκαν διμερή ζητήματα, όπως επίσης και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
«Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να μιλήσει με πιο δυνατή φωνή για το θάνατο των 35.000 αμάχων», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας για τον πόλεμο στην Παλαιστίνη.
«Δεν υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όσο μεγάλο και να είναι, που να μην μπορεί να λυθεί», είπε ο Ερντογάν και επεσήμανε πως «εστιάζουμε στη θετική ατζέντα». «Χώρα υπόδειγμα η Τουρκία στην προστασίας της πολιτισμικής κληρονομιάς», είπε για τη μετατροπή της μονής της Χώρας σε Τζαμί, σημειώνοντας πως πρόκειται για απόφαση που ελήφθη το 2020. «Το Καρί Τζαμί είναι ανοιχτό για επίσκεψη από όλους», σημείωσε.
Έκανε αναφορά σε «τουρκική μειονότητα της Θράκης», ενώ τόνισε πως «περιμένω τον κ. Μητσοτάκη στην Άγκυρα για το επόμενο συμβούλιο συνεργασίας». «Προσβλέπουμε η θετική ατμόσφαιρα στη σχέση μας να συμβάλει στη συμπλήρωση των δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότητας στην Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά.
Επιπρόσθετα για το Κυπριακό ζήτησε να επιτευχθεί μια «δίκαιη λύση»
Στη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου, παρόντες ήταν οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Τι απάντησε ο Μητσοτάκης στις αναφορές για τουρκική μειονότητα
Κατά την τοποθέτησή του, ο πρωθυπουργός απαντώντας στις αναφορές περί «τουρκικής μειονότητας», σημείωσε: «Το έμπρακτο ενδιαφέρον μας για την ευημερία της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, εκδηλώνεται με την τήρηση της αρχής της ισονομίας, αλλά και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι κάτοικοι. (…) Θεωρούμε επιτυχία την ενεργό παρουσία μελών της μειονότητας στην πολιτική ζωή του τόπου».
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στη μονή της Χώρας, λέγοντας ότι μεταφέρθηκε η δυσαρέσκεια της Αθήνας για τη μετατροπή της σε τζαμί. «Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την πολιτιστική αξία του μνημείου, ώστε να είναι επισκέψιμο απ όλους».
Στη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου, παρόντες ήταν οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Μετά τις δηλώσεις ο πρόεδρος της Τουρκίας θα παραθέσει δείπνο στον Έλληνα πρωθυπουργό και την ελληνική αποστολή. Οπως έγινε γνωστό, στο δείπνο που θα παραθέσει η τουρκική προεδρία θα παρευρίσκεται και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος.
Σημεία της ομιλίας Μητσοτάκη:
Οι συναντήσεις μας αποδεικνύουν πως μπορούμε να καθιερώσουμε τις επαφές μας.
Να εμπεδώσουμε το μήνυμα που οικοδομήσαμε με συστηματικότητα. Πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Είναι σημαντικό, όπως είχαμε δρομολογήσει, σε χειροπιαστά αποτελέσματα με αμοιβαίο όφελος.
Οι λαοί μας, όπως είχα δεσμευτεί, απολαμβάνουν μία σημαντική πρωτοβουλία, Τούρκοι πολίτες να ταξιδεύουν σε 10 ελληνικά νησιά, με την έκδοση βίζας να διαρκεί πλέον μόνο λίγα λεπτά. Σε Λέσβο και Χίο διαπίστωσα πόσο απλή και σύντομη είναι αυτή η διαδικασία.
Και στο μεταναστευτικό η συνεργασία αποδίδει, απέναντι στις παράνομες διακινητές και στους άθλιους διακινητές. Το θέλουμε τόσο στα χερσαία και στα θαλάσσια σύνορα. Η Ελλάδα ανέκαθεν συμφωνούσε στην χρηματοδότηση από την ΕΕ για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
Οι μειονότητες στις χώρες μας που καθορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάννης. Η ελληνική μειονότητα, δραστικά μειωμένη, συμβάλει στην πολιτισμική ανάπτυξη, αλλά χρειάζεται στήριξη.
Στην Θράκη, η μουσουλμάνοι και χριστιανοί συμβιώνουν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο.
Επιτυχία μας η ενεργή παρουσία της μειονότητας στην ελληνική ζωή και θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο ελληνισμός στην Τουρκία. Στο πνεύμα της συνύπαρξης ο σεβασμός των κανόνων προστασίας της κληρονομιάς.
Σε αυτόν τον στόχο είμαι προσωπικά προσβλημένος, ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά από τη συνθήκη της Λωζάνη. Έμπρακτο το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας, ισονομία και ισοπολιτεία. Αλλά και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας. Ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά από τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Μνημεία που αποτελούν πανανθρώπινη παρουσία. Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκεια μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος. Άκουσα αυτά που είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό.
Στη σημερινή συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες θα υπογράφονταν δύο νέες συμφωνίες: η πρώτη αφορά σε συμφωνία συνεργασίας, που αφορά στη Διαχείριση Καταστροφών και εκτάκτων αναγκών, που θέτει σε πιο δομημένη βάση την συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών σε επείγουσες καταστάσεις. Η δεύτερη αφορά στην συνεργασία στον τομέα της Υγείας και των Ιατρικών Επιστημών. Οι ίδιες πηγές τονίζουν, εξάλλου, ότι θα ανακοινωθεί ακόμη η ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, που υπενθυμίζεται ότι είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ θα συμπέσουν και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο. Πέραν αυτών, όμως, εκκρεμούν και οι συναντήσεις σε χαμηλότερο επίπεδο, οι οποίες πρέπει να μπουν σε έναν νέο κύκλο, με την αντικατάσταση του υφυπουργού Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ, ο οποίος μετακομίζει στον ΟΗΕ τους επόμενους μήνες, και αφήνει προς ώρας χωρίς συνομιλητή για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα τους Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη.