Ψηφιακό φροντιστήριο. Διαδραστικά μαθήματα μάθησης. Εφαρμογή e-parents. Πιστοποιητικό Πληροφορικής. Αυτά είναι ορισμένα από νέα μέτρα ψηφιακής μετάβασης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ανακοίνωσε το υπουργείο Παιδείας, σε ένα σύνολο 11 νέων μέτρων που θα ισχύσουν από φέτος στα σχολεία της χώρας.
Ειδικότερα:
Η μη συμμόρφωση των μαθητών και μαθητριών θα επιφέρει την επιβολή του μέτρου της μονοήμερης αποβολής.
Σε περίπτωση που ένας μαθητής ή μία μαθήτρια βιντεοσκοπεί/φωτογραφίζει/μαγνητοφωνεί καθηγητές ή συμμαθητές του, χωρίς συναίνεση ή συγκατάθεση, η ποινή του θα είναι τριήμερη αποβολή, ενώ με συγκατάθεση/συναίνεση θα αποβάλλεται για 1 έως 3 ημέρες.
Αν η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τότε ο Σύλλογος Διδασκόντων υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.
Ετσι, όπως λέει η υπουργική ανακοίνωση, «η Ελλάδα προστίθεται στη λίστα των ευρωπαϊκών χωρών που προχωρούν στην απαγόρευση της χρήσης κινητού τηλεφώνου στα σχολεία. Το μέτρο έχουν εφαρμόσει καθολικά η Πορτογαλία και η Ισπανία, με παραλλαγές εφαρμόζεται στη Γαλλία και τη Φινλανδία, ενώ κοντά στη νομοθέτησή του βρίσκονται η Κύπρος και η Σουηδία».
Τι συμβαίνει σε Ισπανία, Πορτογαλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες
Ας δούμε το παράδειγμα της Ισπανίας, που επικαλείται ως μοντέλο το υπουργείο Παιδείας. Στα τέλη του προηγούμενου έτους, το Κρατικό Σχολικό Συμβούλιο της Ισπανίας, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ και της υπουργού Παιδείας Πιλάς Αλεγρία, αποφάσισε ομόφωνα την απαγόρευση και τον, κατά περίπτωση, περιορισμό της χρήσης κινητών τηλεφώνων στο σχολικό περιβάλλον. Η πλήρης απαγόρευση της χρήσης, σύμφωνα με τις ισπανικές Αρχές, υιοθετείται ανεξαιρέτως για την προσχολική και τη δημοτική εκπαίδευση.
Στην ισπανική δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι κανονισμοί δεν είναι εξίσου αυστηροί. Εκεί υπάρχει σύσταση, κατά τη διάρκεια των σχολικών ωρών και των διαλειμμάτων, οι μαθητές και οι μαθήτριες να έχουν απενεργοποιημένα τα κινητά τους. Εξαίρεση, τα μαθήματα όπου το κινητό είναι αναγκαίο για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ενώ δίνεται η ευχέρεια σε κάθε σχολική μονάδα να θέσει τους δικούς της κανόνες για τη χρήση των κινητών τηλεφώνων. Το ζήτημα της υγείας, που αναφέρει και το καθ’ ημάς υπουργείο Παιδείας, προβλέπεται και από την Ισπανία, η οποία συμπληρώνει την εξαίρεση για λόγους προσωπικών ή οικογενειακών αναγκών.
Στην Ισπανία, η πλήρης απαγόρευση της χρήσης υιοθετείται ανεξαιρέτως για την προσχολική και τη δημοτική εκπαίδευση. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι κανονισμοί δεν είναι εξίσου αυστηροί.
Από την άλλη, η Πορτογαλία εν γένει απαγορεύει τη χρήση κινητών τηλεφώνων από τους μαθητές όλων των βαθμίδων, παρεκτός κι αν πρόκειται για εκπαιδευτικούς λόγους, ωστόσο αφήνει χώρο στις σχολικές μονάδες να αποφασίσουν τον βαθμό αυστηρότητας του μέτρου. Πολλά σχολεία της πορτογαλικής επικράτειας, μάλιστα, έχουν υιοθετήσει τις σχολικές ημέρες χωρίς κινητό.
Η Γαλλία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Guardian, σχεδιάζει τη δοκιμαστική απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων σε 200 σχολεία, για μαθητές και μαθήτριες έως 15 ετών, οι οποίοι θα κληθούν να αφήνουν το κινητό στην είσοδο του σχολείου. Αν το πείραμα κριθεί επιτυχές, θα εφαρμοστεί σε όλη τη χώρα από το 2025.
Η Φινλανδία, παράλληλα, αφήνει πλήρως την απόφαση για τη χρήση των κινητών από τους μαθητές στο χέρι των σχολικών μονάδων, πολλές εκ των οποίων έχουν ήδη υιοθετήσει αυστηρά μέτρα. Παρά ταύτα, εν γένει η χρήση κινητών τηλεφώνων κατά τη διάρκεια του μαθήματος περιορίζεται, εκτός και πάλι εάν αποτελεί μέρος του μαθήματος, κάτι που διακριτά αποφασίζει ο ίδιος ο δάσκαλος ή ο καθηγητής. Αυτή την περίοδο, πάντως, η κυβέρνηση προωθεί νόμο περί καθολικής απαγόρευσης. Το ίδιο, μάλιστα, συμβαίνει και στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά εκεί, όπως λέει ο διεθνής Τύπος, τα σχολεία υιοθετούν κατά κόρον πιο αυστηρές πολιτικές.
Αίτημα των γονέων διεθνώς
Ολο αυτό έρχεται από πλείστες όσες έρευνες έχουν δημοσιευθεί για την επίδραση του κινητού τηλεφώνου από τους μαθητές και τις μαθήτριες κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Μάλιστα, έως και ο ΟΗΕ εξέδωσε σύσταση για αντίστοιχη απαγόρευση στα σχολεία διεθνώς, σύμφωνα με την οποία, όπως έχει ήδη γράψει η «Κ» παρουσιάζοντας απόψεις ειδικών, το συγκεκριμένο μέτρο θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση της διάσπασης προσοχής των μαθητών, στην καλύτερη μάθηση αλλά και στην προστασία των παιδιών από τον διαδικτυακό εκφοβισμό.
Ταυτόχρονα, τα αιτήματα των γονέων διεθνώς, που παίρνουν τη μορφή συλλογής υπογραφών, υποβάλλονται κατά δεκάδες σε αντίστοιχες πλατφόρμες, όπως το Change.org. Σε αυτό μοιάζει να συμφωνεί και μεγάλο μέρος των εκπαιδευτικών. Ολοι τους υποστηρίζουν το αίτημά τους στις βασικές αρχές του ΟΗΕ που περιγράφηκαν μόλις πριν.
Τι λένε οι Ελληνες μαθητές
Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι έρευνα με συμμετέχοντες Ελληνες μαθητές και μαθήτριες, που επίσης είχε δημοσιεύσει η «Κ». Σε αυτήν, όπως έλεγε το ρεπορτάζ, οι έφηβοι αναγνωρίζουν τις επιπτώσεις της υπερβολικής χρήσης, υποστηρίζουν, ωστόσο, ότι ο περιορισμός πρέπει να τεθεί από γονείς και σχολείο.
Η Ελλη, μαθήτρια Λυκείου του Χολαργού, θεωρεί ότι το μέτρο είναι σωστό, αλλά δεν θα ωφελήσει κανέναν.
Η Ελλη, μαθήτρια λυκείου του Χολαργού, αντιμετωπίζει με καχυποψία το υπό υιοθέτηση μέτρο της καθολικής απαγόρευσης. Κατά τη συνομιλία της με την «Κ», με τον σκωπτικό τρόπο της εφηβείας, λέει εξ αρχής ότι «δεν πρόκειται να εφαρμοστεί στα σχολεία αυτό το μέτρο, όπως εξάλλου τίποτα δεν εφαρμόζεται». Η ίδια θεωρεί ότι το μέτρο είναι σωστό, αλλά δεν θα ωφελήσει κανέναν. «Ακόμα και για τη συγκέντρωση την ώρα του μαθήματος που λένε, δεν θα αλλάξει κάτι. Δεν είναι το κινητό το πρόβλημά μας και δεν συγκεντρωνόμαστε στο μάθημα», προσθέτει η ίδια.
Την ίδια στιγμή, η Ελλη συμπληρώνει ότι, κατά την άποψή της, «ούτε ο σχολικός εκφοβισμός θα μειωθεί, αφού τα περισσότερα περιστατικά δεν συμβαίνουν εντός των σχολικών ωρών ή του σχολικού περιβάλλοντος».
Οι απόψεις δύο καθηγητριών
Από την άλλη, καθηγήτριες σε Αθήνα και επαρχία με τις οποίες συνομιλήσαμε εμφανίζονται αμφίθυμες, παρότι θεωρούν ότι η ουσία του μέτρου είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Η Δώρα Ραβανίδου, φιλόλογος στο Γυμνάσιο Νικηφόρου Δράμας που διαθέτει λυκειακές τάξεις, λέει στην «Κ» ότι «εδώ και πολλά χρόνια είναι απαγορευμένη η χρήση των κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, απλώς ήμασταν πιο επιεικείς κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων».
«Είμαστε πολύ αυστηροί στη χρήση εντός της σχολικής αίθουσας, διότι φοβόμαστε και εμείς οι ίδιοι μήπως μας ηχογραφήσουν ή βιντεοσκοπήσουν και μας ανεβάσουν στο TikTok, στο Instagram ή οπουδήποτε αλλού, αλλά αυτό θα μπορούν να το κάνουν και τώρα αν, ας πούμε, γυρίσουμε την πλάτη μας για να γράψουμε κάτι στον πίνακα», λέει στην «Κ».
Αυτό το μέτρο ενδέχεται να ανησυχήσει τους γονείς και τους κηδεμόνες λόγω των αυστηρών ποινών και, για παράδειγμα, από τους 100 μαθητές που έφερναν κινητό στο σχολείο, να μειωθούν στους 70.. (Δ. Ραβανίδου, φιλόλογος)
Η ίδια, πάντως, λέει ότι δεν είναι σίγουρη εάν θα εφαρμοστούν πράγματι τα νέα, αυστηρά μέτρα για τα κινητά τηλέφωνα, «διότι είναι δύσκολο να αποκόψεις τη νέα γενιά από αυτά». Σχετικά με το ζήτημα της αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού και των διαφόρων μορφών βίας, εκτιμά ότι ότι το μέτρο μπορεί να συμβάλει αλλά δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να το αποτρέψει. «Μπορεί ένας μαθητής να ζητήσει να πάει στην τουαλέτα την ώρα του μαθήματος και εκεί να έχει δώσει ραντεβού με άλλους. Μπορεί, από την άλλη, να κρύβονται σε σημεία του προαυλίου και να κάνουν το ίδιο».
Παράλληλα, όμως, λέει ότι αυτό το μέτρο ενδέχεται να ανησυχήσει τους γονείς και τους κηδεμόνες λόγω των αυστηρών ποινών και, για παράδειγμα, από τους 100 μαθητές που έφερναν κινητό στο σχολείο, να μειωθούν στους 70. «Εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μιλούμε στην τάξη για όλους του κινδύνους της χρήσης των τηλεφώνων και του διαδικτύου εν γένει και ταυτόχρονα προσπαθούμε να συνεννοηθούμε και με τους γονείς».
Η Δώρα Ραβανίδου, ταυτόχρονα, παραθέτει ένα παράδειγμα, όπου η χρήση είχε κριθεί απαραίτητη. «Σε μία ομαδοσυνεργατική διαδικασία, οι υπολογιστές δεν ήταν αρκετοί για όλους του μαθητές και τις μαθήτριες, οπότε η χρήση του κινητού ήταν απαραίτητη. Το κινητό μπορεί να είναι και εργαλείο μάθησης».
«Για ακραία περιστατικά, όπως ο εκφοβισμός και η βία σε όλες της τις μορφές– οι ποινές μπορεί να αποτελέσουν ασφαλιστική δικλείδα, ως αναστολείς των πράξεων, για την προστασία της ζωής των μαθητών αλλά και των καθηγητών». (Χ. Πανοπούλου, διευθύντρια Λυκείου)
Για τη σημασία του κινητού ως εργαλείου μάθησης κάνει λόγο και η διευθύντρια του 6ου Λυκείου Γλυφάδας, Χαρούλα Πανοπούλου, αναφέροντας εκ πείρας το παράδειγμα της Ολλανδίας ενώ σημειώνει σκωπτικά ότι «κι εμείς οι ενήλικες, εκπαιδευτικοί και μη, είμαστε με το κινητό στο χέρι όλη την ώρα».
«Το ζήτημα είναι ότι θεσμοθετούμε την καταστολή αντί να επενδύσουμε στην πρόληψη και τις υποδομές. Δηλαδή, να αρχίσει η επιμόρφωση για τις επιπτώσεις της χρήσης των κινητών και του διαδικτύου ήδη από το νηπιαγωγείο. Οσον αφορά τις υποδομές, θα μπορούσαμε απλώς να εγκαταστήσουμε συστήματα που θα μπλόκαραν το σήμα των κινητών στις σχολικές μονάδες», λέει η διευθύντρια του 6ου Λυκείου Γλυφάδας.
Η Χαρούλα Πανοπούλου θεωρεί ότι με την αυστηροποίηση των ποινών «θα κάνουμε τα παιδιά εχθρούς, δεν θα τα επιμορφώσουμε για το ζήτημα των κινητών». Την ίδια στιγμή, όμως, αναγνωρίζει ότι –για ακραία περιστατικά, όπως ο εκφοβισμός και η βία σε όλες της τις μορφές– οι ποινές μπορεί να αποτελέσουν ασφαλιστική δικλείδα, ως αναστολείς των πράξεων, για την προστασία της ζωής των μαθητών αλλά και των καθηγητών.
Πηγή: kathimerini.gr
