«Tate. Μέρος της Δωρεάς της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου 2023» είναι οι λέξεις που θα συναντήσουν πλέον στις λεζάντες των έργων οι επισκέπτες της Tate σε 20 -προς το παρόν- από τα έργα της Εθνικής Συλλογής της. Σε αυτήν που η Συλλογή ή καλύτερα «Περισυλλογή», όπως την ονομάζει ο ιδιοκτήτης της, Δημήτρης Δασκαλόπουλος δώρισε περίπου 110 έργα της στην Tate. Και η λέξη ιδιοκτήτης είναι ακριβώς αυτή που με τον πιο έμπρακτο τρόπο μάλλον της δίνει άλλη έννοια ο συλλέκτης Δ.Δασκαλόπουλος όταν αφορά έργα τέχνης, αφού το όνομά του σίγουρα πλέον συνδέεται με τη μεγάλη υποστήριξη και Δωρεά μεγάλων διεθνών μουσείων σε τρεις χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής. Θέτοντας τα δεδομένα: περισσότερα από 140 έργα ενισχύουν τη συλλογή του δικού μας Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, περίπου 100 έργα αποτελούν την κοινή δωρεά στα μουσεία Guggenheim και MCA Chicago και περίπου 110 έργα δωρήθηκαν στην Tate. Συνολικά περισσότερα από 350 έργα σύγχρονης τέχνης από 142 καλλιτέχνες της Συλλογής εμπλουτίζουν τις υπάρχουσες συλλογές των μουσείων.
«Η τέχνη έχει νόημα μόνο όταν βρίσκεται σε συνδιαλλαγή, σε επικοινωνία με τον αποδέκτη της, με τον άνθρωπο. Ειδάλλως, ένα έργο τέχνης από μόνο του δεν υπάρχει, αν δεν εκτίθεται, αν δεν αλληλεπιδρά με τον θεατή, ώστε να προκαλέσει προβληματισμό και συναισθήματα»: πιστεύει ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ο οποίος με τον Οργανισμό ΝΕΟΝ, και την «πολιτική» του αυτή πράξη, όπως την χαρακτηρίζει ο ίδιος, έχει εδώ και παραπάνω από 10 χρόνια φέρει μπροστά στα μάτια μας τη σύγχρονη τέχνη στον δημόσιο χώρο κι έχουμε απολαύσει μεγάλες εκθέσεις σε διαφορετικά μέρη του αστικού ιστού μας (και όχι μόνο).
Τώρα μπροστά στα μάτια μας κοιτάμε τα έργα – μέρος της μεγάλης αυτής Δωρεάς, μία από τις μεγαλύτερες στην ιστορία της Tate, έργα που βγήκαν από τις αποθήκες και τα κουτιά τους κι έγιναν δημόσιο αγαθό. Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος τα εμπιστεύτηκε στα πιο κατάλληλα χέρια, σε αυτά των επιμελητών, των ειδικών ενός τέτοιου μεγάλου Μουσείου, όπως είναι η Tate, η οποία θα αποφασίσει για την έκθεσή τους στον χρόνο, την ανάδειξη της σημασίας τους και τους διαλόγους που αυτά θα φέρουν με άλλα έργα τέχνης, αλλά και το σημαντικότερο απ’ όλα, ότι βρίσκονται πλέον στην παρατήρηση όλων των ανθρώπων που θα επισκεφτούν την Tate.
Η Maria Balshaw, Διευθύντρια της Tate, αναφέρει σχετικά: «Η συλλογή της Tate είναι ένα αγαθό για να το απολαύσουν όλοι και έχει εμπλουτιστεί σημαντικά από την εξαιρετική γενναιοδωρία του Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Περάσαμε τα τελευταία δύο χρόνια ενσωματώνοντας αυτά τα απίστευτα έργα τέχνης στην εθνική συλλογή και είμαι πολύ χαρούμενη που τα βλέπω να αρχίζουν να εκτίθενται. Αλλά αυτή είναι μόνο η αρχή – Στους επόμενους μήνες και χρόνια, πολλά περισσότερα έργα από τη δωρεά θα παρουσιαστούν στο κοινό σε όλες τις γκαλερί της Tate και σε άλλους χώρους στο Ηνωμένο Βασίλειο και εκτός».
Όταν μπαίνεις στην Tate σε αυτό το πολύ μεγάλο σε έκταση χώρο είναι ήδη από μόνο του κάτι εντυπωσιακό, γιατί συναντάς ανθρώπους που έρχονται για να δουν σύγχρονη τέχνη άλλων ανθρώπων και κάθε σημείο της είναι ζωντανό από ανθρώπινη παρουσία, κάθε γωνιά της είναι ενεργή: παιδιά που ζωγραφίζουν και αυτό που δημιουργούν προβάλλεται σε τοίχους, έφηβοι φωτογραφίζονται με το κινητό τους μπροστά σε έργα, γονείς με μωρά σε καρότσι, πιο μεγάλοι φοιτητές που σκιτσάρουν στο πάτωμα. Σαν ένα τεράστιο σπίτι σύγχρονης τέχνης που το χαίρονται όλοι. Γι’ αυτό φαντάζομαι και ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος αισθάνθηκε χαρά, όταν είδε τελικά τα έργα της Συλλογής του σε αυτόν τον χώρο. Όπως ανέφερε και ο ίδιος στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε για την παρουσίαση του βιβλίου «Στοχασμοί του Συλλέκτη. Η Ειρήνη Πάρη συνδιαλέγεται με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο», χαίρεται πολύ να παρατηρεί τις αντιδράσεις των ανθρώπων κι αισθάνθηκε πολύ όμορφα όταν έφτασε στην Tate και έβλεπε όλους αυτούς τους ανθρώπους στον χώρο.
«Η Τέχνη δεν δίνει απαντήσεις, αλλά έχει αντίκτυπο στο μυαλό των ανθρώπων, κάνει τους ανθρώπους πιο ανοιχτούς, καινοτόμους και βοηθάει στην εξέλιξη της κοινωνίας», αναφέρει ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος στην παρουσίαση του βιβλίου που η Ειρήνη Πάρη, τον παρακίνησε να γράψουν για τους συλλογισμούς του συλλέκτη. Ένα βιβλίο προσωπικό ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που συλλογίζονται για τέχνη με απαρχή τη μεγάλη αυτή Συλλογή του Δ. Δασκαλόπουλου, τον τρόπο που αυτή εμπλουτιζόταν έως την απόφαση της μεγάλης αυτής Δωρεάς. Ποια ήταν η αρχή; Στα 12 του χρόνια, όταν ταξίδεψε μαζί με δύο θείους του στο Μόναχο και στην Alte Pinakothek αντίκρισε τους πίνακες του Ρούμπενς, εκεί μαγεύτηκε και ο πρώτος «σπόρος» της αναζήτησης φυτεύτηκε. Μετά η επαγγελματική επιτυχία που ακολούθησε του επέτρεψε την άνθιση όλης αυτής της Συλλογής, η οποία επειδή ακριβώς δεν είχε μέλημα την αγορά των δημοφιλών καλλιτεχνών, καθώς ο Δ.Δασκαλόπουλος επέλεγε έργα κι όχι καλλιτέχνες, κράτησε με αυτό τον τρόπο τη συνοχή της. «Διάλεγα τα έργα με το συναίσθημα, δηλαδή με την ψυχή κι όχι με το μυαλό», αναφέρει ο συλλέκτης.
Πώς ο άνθρωπος αντιμετωπίζει την πεπερασμένη του ύπαρξη; Με αυτό τον συλλογισμό συμπληρωνόταν η Συλλογή, της οποίας τα περισσότερα έργα είναι γλυπτά κι εγκαταστάσεις. «Αυτό που βρήκα πολύ ενδιαφέρον για τη Συλλογή είναι ότι είναι βαθιά “ελληνική”, γιατί τοποθετεί την ανθρώπινη ύπαρξη στο κέντρο κι αν σκεφτείς τους αρχαίους Έλληνες αυτό που η φιλοσοφία τους, τους κάνει να διαφέρει από τις υπόλοιπες των αρχαίων πολιτισμών είναι ότι ακόμα και οι θεοί τους έχουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά», αναφέρει σχετικά η Ειρήνη Πάρη.
Μετά από 30 και πλέον χρόνια (Περι)Συλλογής βρισκόμαστε σήμερα μπροστά στα έργα και ο συλλέκτης έχει σταματήσει πλέον να συλλέγει αλλά είναι εδώ με τους συλλογισμούς του στην Tate κάνοντας αυτή τη μεγάλη Δωρεά και για την οποία μοιράζεται η Ειρήνη Πάρη σχετικά: «Η Δωρεά δεν ήταν η πιο εύκολη ψυχολογική διαδικασία για τον Δ.Δ, γι’ αυτό και όταν τελικά όντως προχώρησε κι έγινε πράξη, μόνο όταν αντιλήφθηκε ότι με τη Δωρεά δίνεις νέα πνοή στη Συλλογή, της δίνεις ουσιαστικά νέα ζωή, ένιωσε χαρά».
Κατά την ξενάγησή μας στην Tate Modern παρατηρώντας από κοντά αυτά τα «Δώρα» του Δ. Δασκαλόπουλου, είδαμε σημαντικά έργα τέχνης, μεγάλες εγκαταστάσεις, έργα σε διάλογο με άλλα έργα και έργα που γέμισαν αίθουσες αφιερωμένες σε συγκεκριμένους καλλιτέχνες συμπληρώνοντας το «παζλ» στη δημιουργική τους πορεία.
Οι επισκέπτες στην Tate Modern μπορούν πλέον να δουν έργα που παρουσιάζονται ως μέρος της Δωρεάς της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου σε όλες τις ελεύθερες εκθέσεις της γκαλερί. Σε αυτά περιλαμβάνονται ανάμεσα σε άλλα το βαθύ υπαρξιακό έργο-περιβάλλον βίντεο από την Pipilotti Rist, το φαλλικό γλυπτό της Louise Bourgeois, μια μεγάλης κλίμακας εγκατάσταση του Βλάση Κανιάρη, και τρεις ατομικές αίθουσες αφιερωμένες στο έργο των David Hammons, Robert Gober and Martin Kippenberger. Συνεχίζοντας αναφέρω και κάποια έργα από αυτά που εκτίθεται στην Tate Britain, όπου συναντάμε την εντυπωσιακή και διαπεραστική εγκατάσταση -σε μέγεθος δωματίου- της Mona Hatoum, την ντουλάπα με βάζα φορμαλδεΰδης από τον Damien Hirst και το “Inferno” της Sarah Lucas.
«Ο συλλέκτης πάνω απ’ όλα είναι περιπατητής», λέει ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος στο βιβλίο «Στοχασμοί του Συλλέκτη, «για να γίνει μια τέτοια συλλογή θέλει πολλά χιλιόμετρα να γράψουν τα πόδια σου», κι εμείς εδώ πλέον στην Tate βαδίζουμε σε έργα – ένα μέρος της περιήγησής του και μάλιστα όπως αναφέρει αυτό που τον ενδιέφερε σε αυτά είναι ο αγώνας του ανθρώπου για καλύτερη ζωή. Και αυτά τα έργα τώρα βγήκαν από τη Συλλογή, είναι ανοιχτά σε νέους διαλόγους, βλέμματα και συνδέσεις. Σε νέους τόπους και ανθρώπους. Έτοιμα να αποκτήσουν άλλες σημασίες, σημασία όμως έχει να μην σταματάμε να συζητάμε για τα έργα, να αφηνόμαστε ελεύθεροι στη θέασή τους και όταν μας καθηλώνουν να μένουμε στη σιωπή τους. Στην Περισυλλογή μας…
Στην Tate Modern με Βλάση Κανιάρη, Louise Bourgeois, David Hammons, Pipilotti Rist
Το Πιθανό Φόντο, η μεγάλη γλυπτική εγκατάσταση του Κανιάρη βρίσκεται πλέον στην αίθουσα Artist and Society και συνδιαλέγεται με άλλα έργα του Κανιάρη και του Joseph Beuys. Δυο καροτσάκια, δύο βαλίτσες, ένα παιδικό ποδηλατάκι κάποια από τα στοιχεία του έργου σε ένα δωμάτιο με γλυπτά και πολιτικό φόντο για τον Beuys, τη Γερμανία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και για τον Κανιάρη, ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος και η στρατιωτική χούντα που ακολούθησε.
Στην αίθουσα “Group display: Monsieur Vénus” με έργα που αμφισβητούν τους έμφυλους ρόλους και τις παραδοσιακές ιεραρχίες η νέα προσθήκη από τη Δωρεά του Δ.Δασκαλόπουλου είναι καίριας σημασίας, αφού πρόκειται για το πολύ γνωστό φαλλικό γλυπτό της Louise Bourgeois, Fillette (Sweeter Version) 1968–99. με μια εκδοχή του οποίου ο φωτογράφος Robert Mapplethorpe απεικόνισε την Bourgeois κρατώντας το με παιγνιώδες τρόπο κάτω από τη μασχάλη της. Για το «μικρό κορίτσι» όπως ονομάζεται το έργο η Bourgeois έχει μιλήσει σε σχέση με τις εμπειρίες της ως σύζυγος και μητέρα τριών αγοριών, κάτι που την οδήγησε να δει τον ανδρισμό ως πολύ πιο ευάλωτο από όσο είχε φανταστεί.
Στην αίθουσα Media Networks συναντάμε το πολύ εντυπωσιακό γι’ αυτό και από τα πιο δημοφιλή φωτογραφημένα έργα, το “Babel” του Cildo Meireles*. Ένας κυλινδρικός πύργος που αποτελείται από εκατοντάδες μεταχειρισμένα αναλογικά ραδιόφωνα, τα οποία ο καλλιτέχνης έχει στοιβάξει σε στρώσεις, συντονισμένα να παίζουν σε ένα πλήθος διαφορετικών σταθμών ενώ έχουν ρυθμιστεί να ακούγονται στην ελάχιστη ένταση. Πληροφορίες, φωνές ή μουσική σε διαρκή συχνότητα δημιουργούν ένα ηχοτοπίο με τον μπλε πύργο αυτής της υπερπληροφόρησης να τον κοιτάς από πάνω μέχρι κάτω ξανά και ξανά, ή να τον περιτριγυρίζεις.
Πολύ σημαντικές οι προσθήκες με πολλά έργα του Martin Kippenberger, σε μία ολόκληρη αίθουσα με έργα της Δωρεάς συναντάμε τις «μεθυσμένες λάμπες» του, τα κολάζ του με 12 εικόνες από ένα ημερολόγιο που παρήγαγε η Deutsche Bank για τους εταιρικούς πελάτες της και το παιγνιώδες “Fred the Frog” το γλυπτό εσταυρωμένο βάτραχο – alter ego του Kippenberger.
Επίσης ανάμεσα σε άλλα έργα της Δωρεάς εκτίθεται και το έργο “Under the Eiffel Tower in Tokyo Lauwarm 1990” ένα ξύλινο τραπεζομάντιλο κατασκευασμένο από παραδοσιακούς ξυλουργούς από το Τιρόλο της Αυστρίας και στο οποίο ο Kippenberger πάνω του τοποθέτησε φωτογραφίες μιας «μακέτας» μακαρονιών που τράβηξε κοντά στον Πύργο του Τόκιο, στην Ιαπωνία – ένα παράδειγμα της ιαπωνικής συνήθειας του shokuhin sampuru, όπου τα εστιατόρια εκθέτουν αντίγραφα τροφίμων για να διαφημίζουν το μενού τους στους πελάτες.
Διαπεραστικό το κατακόκκινο έργο – ο τοίχος του David Hammons με τα χρυσά σχέδια, Untitled from Flight Fantasy series 1995 μέρος της Δωρεάς της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου. Ενός καλλιτέχνη που είναι δύσκολα να βρεις έργα του καθώς τον ζητούν όλοι αλλά δεν εκπροσωπείται από κάποια γκαλερί. Επίσης συναντάμε και τo έργο Blue Angels, το οποίο ο Hammons δημιούργησε καλύπτοντας το γυμνό του σώμα με μαγειρικό λίπος και πιέζοντας τον εαυτό του πάνω σε χαρτί ή χαρτόνι. Άπλωσε χρωστική ουσία σε σκόνη στη λιπαρή επιφάνεια για να σταθεροποιήσει την εικόνα. Τα Body Prints του Hammons χρονολογούνται από το 1968 και συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πρώτα έργα του καλλιτέχνη. Παραπέμπουν στους πίνακες «ανθρωπομετρίας» του Yves Klein το 1960. (Η χρωστική Blue Angels αναγνωρίζει τη χαρακτηριστική χρήση από τον Klein της απόχρωσης “International Klein Blue” που καταχώρισε ο ίδιος. Στη σειρά Hammons, ο καλλιτέχνης επιλέγει να αναλάβει ο ίδιος το ρόλο του δημιουργού, του θέματος και της εκτυπωτικής πλάκας).
Στην Tate Modern συναντάμε ένα ολόκληρο δωμάτιο με το έργο του Robert Gober την τοιχογραφία Male and Female Genital Wallpaper 1989 που αναπαριστά γεννητικά όργανα, έχει σε σημεία αποχετεύσεις από κασσίτερο χυτευμένο στο χέρι και στο κέντρο του μια χάρτινη σακούλα με το λογότυπο σχεδιασμένη με μολύβι από τον Gober και η οποία έχει μέσα ντόνατς που τηγανίστηκαν από τον καλλιτέχνη, ο οποίος συνεργάστηκε με τον συντηρητή γλυπτών Christian Scheidemann για τη συντήρησή τους. Για την ιστορία της διατήρησής τους έχουν εγχυθεί με συνθετική ρητίνη για να εξασφαλιστεί η μακροζωία τους.
Συνεχίζοντας μπαίνουμε στον κήπο της Helen Chadwick μία από τις πρώτες καλλιτέχνιδες που προτάθηκαν για το βραβείο Turner. Το “Piss Flowers 1991-2”, την εγκατάσταση που αποτελείται από 12 λευκά, χάλκινα γλυπτά που μοιάζουν με λουλούδια πάνω σε ένα πράσινο χαλί που θυμίζει γρασίδι. Η Chadwick και ο συνεργάτης της, David Notarius, ούρησαν σε λοφίσκους χιονιού για να διαμορφώσουν το σχήμα των γλυπτών, τα οποία στη συνέχεια χυτεύτηκαν σε μπρούντζο και επισμαλτώθηκαν. Η διαδικασία αυτή καθαυτή ανατρέπει τις νόρμες των φύλων, καθώς τα ούρα της Chadwick δημιουργούν φαλλικές μορφές, ενώ του Notarius, αντίθετα, έδωσαν μορφή σε σχήματα που μοιάζουν με πέταλα. Αυτή η παιγνιώδης αντιστροφή, σε συνδυασμό με τη χρήση σωματικών υγρών για τη δημιουργία λεπτών μορφών, αναδεικνύει τη διερεύνηση της Chadwick σχετικά με τις δυαδικές αντιθέσεις, όπως το αρσενικό και το θηλυκό ή η επιθυμία και η αηδία.
Άλλο έργο της Helen Chadwick, είναι το Philosopher’s Fear of Flesh 1989, το οποίο ανήκει στη σειρά έργων για διαφανοσκόπιο με γενικό τίτλο Meat Lamps. Ο τίτλος Philosopher’s Fear of Flesh διακωμωδεί την ιδέα ότι ο νους και το σώμα έχουν διακριτή υπόσταση. Εδώ η Chadwick αμφισβητεί αυτές τις ιδέες, συνδυάζοντας φωτογραφίες από δέρμα κοτόπουλου με μια τριχωτή ανδρική κοιλιά σε μια μορφή που μοιάζει με σώμα. Το δέρμα της κότας παίρνει τη θέση του κεφαλιού ή του νου. Μια λάμπα, που χρησιμοποιείται συχνά ως μεταφορά για τη σκέψη, λάμπει μέσα από το σώμα.
Κι έπειτα συναντάμε τα πολύ δυνατά έργα της από τη σειρά Meat Abstracts 1989, με κομμάτια ωμού κρέατος και έντερα να τοποθετούνται πάνω σε πολυτελή υφάσματα όπως βελούδο και μετάξι και στη συνέχεια να φωτογραφίζονται από πάνω με μια φωτογραφική μηχανή Polaroid μεγάλου φορμά. (Ο δραματικός φωτισμός θυμίζει ολλανδικούς πίνακες νεκρών φύσεων του 17ου αιώνα και ιατρικές απεικονίσεις της ίδιας περιόδου).
Το πιο αξέχαστο κομμάτι της ξενάγησης των έργων της Δωρεάς, ήταν στο σημείο που όλοι φτάσαμε στην εγκατάσταση βίντεο της Pipilotti Rist. Βγάλαμε τα παπούτσια, ξαπλώσαμε στο χαλί, ακουμπήσαμε το κεφάλι στα μαξιλάρια και απλώς βυθιστήκαμε στο έργο της Lungenflügel (Λοβός πνεύμονα) 2009, παρουσιασμένο σε τρεις οθόνες. Ένα καλειδοσκόπιο εικόνων από χρωματιστές τουλίπες, ένα γουρούνι και εικόνες από μήλα, και φράουλες να εμφανίζονται παραμορφωμένα και πελώρια. Μια εμπειρία θέασης στην οποία αφήνεσαι και χάνεσαι. Μια αναπνοή που κρατάει όσο το έργο.
*Tate. Purchased jointly by Tate, London (with the assistance of the Latin American Acquisitions Committee) and the D.Daskalopoulos Collection, 2013, as a promised gift to Tate
Η συνέχεια της μεγάλης Δωρεάς Δ.Δασκαλόπουλου στην Tate Britain
Η Tate Britain παρουσιάζει στην Clore Gallery την εγκατάσταση βίντεο του Paul Pfeiffer σε συνομιλία με τον πίνακα JMW Turner που την ενέπνευσε αρχικά. Είναι η πρώτη φορά που τα δύο έργα παρουσιάζονται μαζί: Ο πίνακας, Light and Colour (Goethe’s Theory) – the Morning after the Deluge κρέμεται έξω από αυτή την αίθουσα μαζί με το αντίστοιχο έργο, Shade and Darkness – The Evening of the Deluge.
Το έργο περιλαμβάνει δύο πλάνα που ο καλλιτέχνης τράβηξε σε πραγματικό χρόνο στο Cape Cod της Μασαχουσέτης – το πρώτο από ένα ηλιοβασίλεμα πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό και το δεύτερο από μια ανατολή στον κόλπο του Cape Cod – τα οποία συγχωνεύονται μεταξύ τους και προβάλλονται σε συνεχή λούπα. Καθώς ο ήλιος εξαφανίζεται αργά στον ωκεανό στη μία πλευρά, αναδύεται από το νερό στην άλλη. Σε αυτή τη νέα διάταξη, η συνήθης σχέση φιγούρας-εδάφους ανατρέπεται: ο ήλιος γίνεται ένα σταθερό σημείο στο κέντρο της εικόνας, ενώ η γραμμή του ορίζοντα ρευστοποιείται, περιπλανάται αργά στο κάδρο από πάνω προς τα κάτω.
Το The Lovers του Damien Hirst 1991 είναι το έργο – ντουλάπα με ράφια γεμάτα από όργανα αγελάδας και αλληλοσυμπληρώνεται με ένα από τα ήδη υπάρχοντα στον χώρο χαρακτηριστικά έργα του Hirst “Away from the Flock”, στα οποία ολόκληρα ζώα συντηρούνται σε φορμαλδεΰδη.
Αγαπημένο σημείο της ξενάγησης η εντυπωσιακή εγκατάσταση της Mona Hatoum το έργο Current Disturbance 1996, μια στοίβα με πάνω από 200 κλουβιά φτιαγμένα από ξύλο και συρματόπλεγμα, με μια οικιακή λάμπα μέσα σε κάθε ένα απ’ αυτά και τους λαμπτήρες να αναβοσβήνουν με τυχαίο τρόπο. Ο ήχος του ρεύματος που κυκλοφορεί στα διάφορα καλώδια είναι επίσης ενισχυμένος, δημιουργώντας μια κακοφωνία από τριγμούς, βουητά και μερικές φορές διαπεραστικούς ήχους οι οποίοι συμβάλλουν στην αίσθηση ανησυχίας.
Η εργασία που έχει γίνει από τις ομάδες επιμελητών και συντηρητών, την έρευνα και την ένταξή τους στον χώρο και στις αίθουσες της Tate, ανάλογα με τις θεματικές και τους καλλιτέχνες φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα μελέτης και χρόνου, καθώς οι προσθήκες των έργων από τη Συλλογή Δ.Δασκαλόπουλου είναι σε διάλογο και άμεση σύνδεση με τα έργα της εθνικής συλλογής της Τate. Όλα τα έργα ρέουν από αίθουσα σε αίθουσα, γιατί είναι πολύ σημαντικό να μην μιλάμε απλώς για εμπλουτισμό αλλά για νέους διαλόγους που συνέχεια θα πυροδοτούν κι άλλους ανάλογα με τους καιρούς και τις επιμελητικές προτάσεις στον χρόνο και την ιστορία της Tate.
Κλείνοντας παραθέτω μία στιχομυθία από το βιβλίο: «Στοχασμοί του Συλλέκτη. Η Ειρήνη Πάρη συνδιαλέγεται με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο», αφού έχει πολύ ενδιαφέροντα σημεία για τον συλλέκτη, τον κόσμο της σύγχρονης τέχνης σήμερα και δεν είναι κάτι σύνηθες να φωτίζεται και αυτή η πλευρά, ειδικά όταν στην προκειμένη περίπτωση στο κέντρο έχει την ανθρώπινη ύπαρξη σε σχέση με τη σύγχρονη τέχνη και το έμπρακτο ενεργό μέλημά της να γίνει εμπειρία όλων. Σε κάποιο σημείο του βιβλίου η Ειρήνη Πάρη λέει στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο:
– Θέλει θάρρος, τόλμη για να διαλέξεις αυτά τα έργα. Κι εκείνος ανταποκρίνεται λέγοντας:
– Ναι αλλά έτσι είμαι συνεπής και σέβομαι την τόλμη των καλλιτεχνών και της σύγχρονης τέχνης. Θεωρώ ότι είσαι λειψός συλλέκτης, στην εποχή μας, αν διαλέγεις μόνο τα όμορφα και αυτά που περηφανεύεσαι να κρεμάσεις στο σπίτι σου και να δείξεις στους φίλους σου. Οι περισσότερες συλλογές ξεκινούν έτσι και παραμένουν διακοσμητικές.
Ε.Π. : Κι εσύ περηφανεύεσαι να δείξεις τη συλλογή σου στους φίλους σου;
Δ.Δ. : Ποτέ δεν ήταν αυτός ο στόχος μου. Όταν βλέπω, όμως, ότι δημιουργεί αυτά τα έντονα συναισθήματα, να σου κόβεται η ανάσα, αυτό είναι κάτι που με ικανοποιεί ιδιαιτέρως. Αυτό σημαίνει ότι κατάφερα να κάνω αυτό που προσπαθούσα, να κάνω την τέχνη να έχει επίδραση πάνω στους άλλους ανθρώπους. Για μένα αυτή είναι όλη η χρησιμότητα, η σημασία, η αξία της. Να σε τραντάξει εσένα εσωτερικά και μόνος θα βρεις απαντήσεις. Δεν θέλει να σου πει η τέχνη ούτε τι να κάνεις ούτε τι να σκεφτείς. Μπορεί, όμως, να σε ταρακουνήσει, να κεντρίσει τη συνείδησή σου, για να ξανασκεφτείς, να αλλάξεις απόψεις, να γίνεις πιο περίεργος, πιο δημιουργικός.
Info: Το σύνολο της Δωρεάς, που αποτελείται από έργα 53 καλλιτεχνών, είναι διαθέσιμα ελεύθερα online στο tate.org.uk. 20 από αυτά τα έργα μπορεί να απολαύσει το κοινό ζωντανά καθώς εκτίθενται στις Tate Modern, Tate Britain και Tate St Ives, ενώ θα ακολουθήσουν 15 επιπλέον μέχρι το τέλος του χρόνου. Ως ένας από τους μεγαλύτερους δανειστές τέχνης στον κόσμο, η Tate θα διαθέσει τη δωρεά και σε άλλα μουσεία και γκαλερί, και ήδη αρκετά έργα πρόκειται να ταξιδέψουν σε περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου τα επόμενα χρόνια.
Μπορείτε να εξερευνήσετε όλη τη Δωρεά της D.Daskalopoulos Collection στην Tate εδώ
elculture.gr
