Το να είσαι έφηβος είναι μια δύσκολη και μπερδεμένη περίοδος, αλλά και εξαιρετικά καθοριστική. Νεότερη έρευνα στον τομέα της κοινωνικοποίησης των εφήβων έδειξε ότι οι φιλίες σε αυτή την ηλικία μπορούν να δημιουργήσουν τις βάσεις για την ευημερία τους στο μέλλον. Όχι μόνο το είδος των σχέσεων που δημιουργούν οι έφηβοι, αλλά και ο χρόνος που αυτές οι σχέσεις διαμορφώνονται, αποδεικνύεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο.
Η Δρ Emily Shah από το Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας, η οποία είναι η κύρια συγγραφέας της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers in Developmental Psychology, ανέφερε ότι «η αντίληψη που έχει ένας έφηβος για το πόσο κοινωνικά αποδεκτός νιώθει από τους συνομηλίκους του στην αρχή της εφηβείας είναι πολύ σημαντική για την πρόβλεψη της μελλοντικής του ευημερίας». Από την άλλη πλευρά, στην πιο ώριμη φάση της εφηβείας, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η ποιότητα των στενότερων φιλικών του σχέσεων.
Οι σχέσεις μας με τους άλλους διαμορφώνουν το πώς νιώθουμε για τον εαυτό μας, πώς λειτουργούμε μέσα στην κοινωνία και επηρεάζουν την ψυχολογική μας υγεία, κάτι που με τη σειρά του επηρεάζει και τη σωματική μας κατάσταση. Αυτή η αλληλεπίδραση είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά την εφηβεία, όταν αρχίζουμε να βασιζόμαστε στην υποστήριξη των συνομηλίκων μας και το σώμα μας περνά από σημαντικές αλλαγές. Οι σχέσεις παίζουν επίσης βασικό ρόλο στη διαχείριση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι, από τις σχολικές εξετάσεις μέχρι την έναρξη μιας νέας δουλειάς ή την αποχώρηση από το σπίτι.
Ο Δρ David Szwedo από το Πανεπιστήμιο James Madison, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δήλωσε: «Οι φιλίες κατά την εφηβεία προσφέρουν στους νέους τις πρώτες τους εμπειρίες σε στενές, συναινετικές σχέσεις». Επειδή οι φιλίες μπορεί να αλλάζουν ή να τελειώνουν, οι έφηβοι αναπτύσσουν δεξιότητες για να διατηρούν και να ενισχύουν αυτές τις σχέσεις, ή αλλιώς διατρέχουν τον κίνδυνο να τις χάσουν. Αυτές οι δεξιότητες τους βοηθούν αργότερα να χτίσουν και να συντηρήσουν νέες φιλίες και μακροχρόνιες ρομαντικές σχέσεις.
Η μελέτη
Για τους σκοπούς της έρευνας, οι ερευνητές συγκέντρωσαν 184 μαθητές από ένα αμερικανικό γυμνάσιο, ηλικίας 13-14 ετών και στη συνέχεια τους προσέγγισαν σε ηλικία 17-18 ετών, για να εκτιμηθεί η ποιότητα των στενών φιλικών τους σχέσεων, η αντίληψή τους για το πόσο κοινωνικά αποδεκτοί νομίζουν ότι είναι, αλλά και τελικά πόσο συμπαθείς τους βρίσκουν οι συμμαθητές τους. Σε τελικό στάδιο, οι ερευνητές συνάντησαν τους συμμετέχοντες ως ενήλικες (28-30 χρονών), για να αξιολογήσουν την ψυχική και σωματική τους ευεξία, την ικανοποίηση τους από το εργασιακό περιβάλλον, την ανασφάλεια στις ερωτικές τους σχέσεις και τον βαθμό επιθετικότητάς τους.
Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι η αντιληπτή κοινωνική αποδοχή είναι ο ακριβέστερος παράγοντας πρόβλεψης της ευημερίας κατά την ενηλικίωση, καθώς αυτοί οι ενήλικες ανέφεραν χαμηλότερα επίπεδα κοινωνικού άγχους και επιθετικότητας, καλύτερη σωματική υγεία, επαγγελματική και ερωτική ικανοποίηση και αισθάνονταν πιο κοινωνικά συνδεδεμένοι.
Αντίθετα, η αίσθηση της συμπάθειας των φίλων του εφήβου, δεν προέβλεψε καλά καμία πτυχή της ενήλικης ευημερίας – πιθανώς υποδηλώνοντας ότι η αντίληψη των ίδιων των εφήβων για την κοινωνική τους αποδοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Οι δύο «χρόνοι» επεξεργασίας ερεθισμάτων
Ωστόσο, όταν οι συγγραφείς εξέτασαν ξεχωριστά τα δύο στάδια της εφηβείας, συνειδητοποίησαν ότι η ευημερία των ενηλίκων προβλεπόταν πιο πιστά από την κοινωνική αναγνώρισή τους ως νεαροί έφηβοι και τις στενές φιλίες για τους μεγαλύτερους εφήβους. Οι στενές φιλίες προέβλεπαν χαμηλότερο κοινωνικό άγχος και ρομαντική ανασφάλεια και υψηλότερη επαγγελματική ικανοποίηση. Συνεπώς το σωστό timimg των εμπειριών της φιλίας είναι αυτό που καθορίζει την ευτυχία.
Η διαφορετική επιρροή των φιλιών ανάμεσα στα δύο ηλικιακά στάδια της εφηβείας, υποδηλώνει επίσης ότι η σχέση χρόνου-εφηβικής αντίληψης είναι πολύ σημαντική. Πιο συγκεκριμένα, φάνηκε ότι τα παιδιά στην πρώιμη εφηβεία που αυτο-αξιολογούνταν ως κοινωνικά αποδεκτά, είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κοινωνικό άγχος και συναφή προβλήματα υγείας, απεναντίας, η αίσθηση της κοινωνικής αποδοχής στους μεγαλύτερους εφήβους, δεν σήμαινε απαραίτητα και καλύτερη υγεία.
Πηγή: ygeiamou.gr