Γράφει ο Δημήτρης Τσιμπανάκος*
Την περασμένη εβδομάδα, το Υπουργείο Οικονομικών εξήγγειλε την φορολόγηση των φιλοδωρημάτων και την ενσωμάτωσή τους στις αποδοχές των εργαζομένων.
Αρχικά, πρέπει να αναφερθεί πως ο συνυπολογισμός των φιλοδωρημάτων στις αποδοχές των εργαζομένων δεν θα λειτουργεί αντισταθμιστικά στα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα, από την στιγμή που οι αποδοχές αυτές δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές. Αυτό που πρέπει να εξεταστεί, μέχρι την κατάθεση του νομοσχεδίου στη βουλή, είναι το ύψος της φορολογικής επιβάρυνσης, καθώς και η πιθανή στρέβλωση της αγοράς εργασίας στους συγκεκριμένους κλάδους, λόγω υποστελέχωσης των ελεγκτικών μηχανισμών.
Η διαρροή που έγινε από τη μεριά του υπουργείου αναφέρει αφορόλογητο στο ύψος των τριακοσίων ευρώ το μήνα για κάθε εργαζόμενο. Στη χώρα μας, ο κλάδος του τουρισμού δημιουργεί συνθήκες για αυξημένο εισόδημα σε όλες τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις με αυτόν και, κατά συνέπεια, αυξημένα φιλοδωρήματα εποχιακά, τα οποία δεν υφίστανται κατά την χειμερινή περίοδο. Αν εφαρμοστεί σε μηνιαία βάση το αφορολόγητο, θα έχουμε σημαντικές φορολογικές επιβαρύνσεις τους θερινούς μήνες, με αποτέλεσμα να χαθεί και κάθε πιθανή θετική επίδραση του μέτρου, όπως, για παράδειγμα, η ανάλωση κεφαλαίου από τη συγκεκριμένη πηγή εισοδήματος για την αγορά περιουσιακών στοιχείων, που μέχρι σήμερα δεν ήταν δυνατή. Είναι ξεκάθαρο πως το υπουργείο, αν δε θέλει το μέτρο αυτό να έχει μόνο εισπρακτικό χαρακτήρα, οφείλει να μεριμνήσει για αφορολόγητο σε ετήσια ή κατ’αναλογία εποχιακή βάση.
Επίσης, το ζήτημα που τίθεται από την εξαγγελία του κ. Χατζηδάκη είναι και ο μηχανισμός που θα δημιουργηθεί για την υποστήριξη και τον έλεγχο της όλης διαδικασίας. Δεν είναι εύκολο να ενσωματωθεί στη διαδικασία ηλεκτρονικών -και μη- πληρωμών ο κάθε εργαζόμενος, και αυτό να καταλήγει στη μισθοδοτική του κατάσταση στο τέλος κάθε μήνα. Είναι δεδομένο πως θα δημιουργηθεί μια περαιτέρω γραφειοκρατική διαδικασία για τις επιχειρήσεις. Είναι σημαντικός ο μηχανισμός μέσω του οποίου θα γίνεται ο έλεγχος για την ορθή εφαρμογή του μέτρου. Ποιος θα ελέγξει τυχόν στρέβλωση της αγοράς εργασίας μετά την εφαρμογή του σε πιθανές περιπτώσεις μεταβολών του μισθού του εργαζόμενου; Η δήλωση του εκπροσώπου τύπου του υπουργείου για αυτοματοποιημένη ειδοποίηση στους παραβάτες με ποινή της τάξεως του 22% δείχνει φιλόδοξη, από την άλλη μεριά, η αγορά γνωρίζει καλά πόσος χρόνος χρειάστηκε για να εφαρμοστούν ζητήματα που σχετίζονται με την πάταξη της φοροδιαφυγής, όπως η σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS.
Η κυβέρνηση, ενώ κατηγόρησε το ΠΑ.ΣΟ.Κ, πριν από τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών του 2023, για φοροεισπρακτική πολιτική, με αφορμή την πρότασή του για μερική αύξηση των συντελεστών στα μερίσματα άνω των 50 και 100 χιλιάδων ευρώ, στη συνέχεια επέβαλε -χωρίς προειδοποίηση- κεφαλικό φόρο σε όλες τις επιχειρήσεις. Κατά την άποψή μου, το Υπουργείο Οικονομικών, με το επικείμενο νομοσχέδιο για τα φιλοδωρήματα, προσπαθεί να φορέσει την μεταρρυθμιστική προβειά προκειμένου να καλύψει την ανακολουθία των λόγων και των πράξεών της. Η μεγάλη εικόνα είναι πως οι επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης σε ένα περιβάλλον με αυξημένα κόστη (ενέργεια, ανατιμήσεις προϊόντων) και οι εργαζόμενοι, έχοντας τη δεύτερη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να προετοιμάζονται για καλοκαιρινό χαράτσι τη στιγμή που ο πληθωρισμός ροκανίζει το πραγματικό τους εισόδημα.
*Ο Δημήτρης Τσιμπανάκος είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής ΠΑ.ΣΟ.Κ.