Εισαγγελέας για τα αναδρομικά εκατομμυρίων ευρώ στους εργαζόμενους της ΔΕΥΑΜΒ

Αυτεπάγγελτα η Εισαγγελία του Βόλου διέταξε προκαταρκτική, με βάση το περιεχόμενο της δήλωσης που είχε κάνει στις 9 Ιουλίου 2024 ο πρώην δήμαρχος κ. Πάνος Σκοτινιώτης για τη σκανδαλώδη, όπως την χαρακτήριζε, διαχείριση του μισθολογικού των εργαζομένων στη ΔΕΥΑΜΒ από τη δημοτική αρχή Μπέου. Υπενθυμίζεται ότι ο Άρειος Πάγος, με την 862/2024 απόφαση του Β1 Πολιτικού Τμήματος έκρινε αμετάκλητα ότι οι περικοπές που είχαν γίνει στους μισθούς των εργαζομένων στη ΔΕΥΑΜΒ το 2012 ήταν νόμιμες και υποχρεωτικές με βάση τη μνημονιακή νομοθεσία. Επομένως τα 2,5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Μπέου, που πληρώθηκαν σαν αναδρομικά στους εργαζόμενους, ενώ ήταν πλέον γνωστό ποια θα είναι η έκβαση της υπόθεσης, δεν τους ανήκουν. Συμμέτοχοι είναι και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων που προχώρησαν με το Σωματείο τους σε συμφωνία με την διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ για να λάβουν τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ.

Το ιστορικό της συναλλαγής

Στο ιστορικό έχει κατ΄επανάληψη αναφερθεί ο πρώην δήμαρχος κ. Πάνος Σκοτινιώτης απαντώντας στις κατηγορίες των εργαζομένων πως τους περιέκοψε τους μισθούς τους αυθαίρετα , ενώ ακολουθήθηκε η νομοθεσία:

– Το 2012, η τότε Διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ, προχώρησε με βάση τη μνημονιακή νομοθεσία, σε (πρόσθετες) περικοπές στη μισθοδοσία των εργαζομένων στην Επιχείρηση, λόγω εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου. Η διοίκηση δεν αρκέστηκε στην ερμηνευτική εγκύκλιο του ν. 4093/2012 που είχε εκδώσει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ούτε στη μέχρι τότε νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εξαντλώντας κάθε περιθώριο, απευθύνανε επιπλέον γραπτό ερώτημα στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο επιβεβαίωσε την υποχρέωση να προχωρήσει η διοίκηση στις μισθολογικές περικοπές. Σύμφωνα με τον πρώην δήμαρχο, ο συνδικαλιστικός φορέας των εργαζομένων στη δημοτική επιχείρηση δεν θέλησε, δυστυχώς, να κατανοήσει ότι, μ’ αυτά τα δεδομένα, η συμμόρφωση της Διοίκησης της ΔΕΥΑΜΒ ήταν μονόδρομος. 2. Όπως ήταν αυτονόητο, οι εργαζόμενοι της ΔΕΥΑΜΒ κατέθεσαν αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (τον Φεβρουάριο του 2013) και τον Ιούλιο του 2013 άσκησαν τακτική αγωγή στο Πρωτοδικείο Βόλου, ζητώντας να δοθεί διαφορετική ερμηνεία στις σχετικές διατάξεις του νόμου, ώστε να μην υποστούν τη νέα περικοπή στη μισθοδοσία τους. Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων απορρίφθηκε, όπως και η αγωγή τους σε πρώτο βαθμό. Η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων και η πρωτόδικη απόφαση εκδόθηκαν τον Ιούλιο του 2013 και τον Μάρτιο του 2014 αντιστοίχως. Κατά της απόφασης του Πρωτοδικείου οι εργαζόμενοι άσκησαν έφεση.

3. Η Διοίκηση Μπέου ανέλαβε τα καθήκοντά της τον Σεπτέμβριο του 2014. Λίγες μέρες μετά, της δόθηκε η ευκαιρία να λύσει υπέρ των εργαζομένων το πρόβλημα που είχε ανακύψει. Στις 24.9.2014, συγκεκριμένα, εκδόθηκε απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία, αλλάζοντας τη μέχρι τότε νομολογία, έκρινε ότι οι νέες περικοπές δεν θα έπρεπε να εφαρμοστούν στους εργαζομένους των ΔΕΥΑ. Θα μπορούσαν, συνεπώς, να καταβάλουν αμέσως τα χρήματα στους εργαζομένους, χωρίς πλέον να διατρέχουν τον κίνδυνο να κατηγορηθούν για απιστία ‒ και να λήξει εκεί η αντιδικία. Οικονομικό και ταμειακό πρόβλημα, εξάλλου, δεν υπήρχε τότε στη ΔΕΥΑΜΒ, αφού η πρωην διοίκηση είχε μεριμνήσει ώστε στον προϋπολογισμό του 2014 να υπάρχουν στους οικείους κωδικούς τα χρήματα που θα απαιτούνταν για τη μισθοδοσία των εργαζομένων, σε περίπτωση ευνοϊκής για εκείνους δικαστικής απόφασης. Να σημειωθεί ότι τη λύση αυτή είχε υποδείξει και η παράταξη της αντιπολίτευσης «Επιλογή Ευθύνης», εις μάτην όμως καθώς ο Α. Μπέος ήταν τότε στη φάση που διέσπειρε ότι «το υπαλληλικό σύστημα της ΔΕΥΑΜΒ λειτουργούσε ως “συμμορία” στο εσωτερικό της». Εντέλει, όχι μόνο δεν αξιοποίησαν τη δυνατότητα που τους είχε δοθεί, αλλά έβαλαν σε εφαρμογή και μια επιχείρηση εμπαιγμού των εργαζομένων.

4. Στα τέλη του 2015 εκδόθηκε η 473/2015 απόφαση του Εφετείου Λάρισας, η οποία έκανε δεκτή την έφεση των εργαζομένων της ΔΕΥΑΜΒ. Η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε στη ΔΕΥΑΜΒ στις 21 Ιανουαρίου 2016. Από τότε σύμφωνα με τον κ. Σκοτινιώτη αρχίζει η αδίστακτη εργαλειοποίηση του θέματος από τη δημοτική αρχή Μπέου: Απ’ τη μια, κρατούσαν τους εργαζόμενους σε ομηρία, με το «δούλεμα» σε σχέση με την καταβολή των αναδρομικών που είχαν επιδικασθεί να «πηγαίνει σύννεφο». Κι απ’ την άλλη, χρησιμοποιούσαν αδίστακτα την (όχι αμετάκλητα ακόμη επιδικασθείσα) απαίτηση των εργαζομένων, σαν πρόσχημα για να προωθήσουν το δόλιο σχέδιό τους για λύση και εκκαθάριση της ΔΕΥΑΜΒ.

«Δεν είχαν μάλιστα καμία αναστολή ακόμη και να εξομοιώνουν την υπόθεση αυτή με το «σκάνδαλο ΕΡΓΗΛ», ο φάκελος του οποίου διαρκώς φούσκωνε εξαιτίας των δικών τους διάτρητων χειρισμών ‒ και δεν είχε ακόμη σκάσει η βόμβα των απλήρωτων λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, ούτε είχε γίνει γνωστή η διαχείριση του αρδευτικού».

5. Στις 24 Φεβρουαρίου 2016 η Διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ άσκησε αίτηση αναίρεσης στον Άρειο Πάγο κατά της απόφασης του Εφετείου, όπως είχε υποχρέωση, αλλά δεν ζήτησε να προσδιοριστεί και η εκδίκασή της, ώστε να λυθεί το γρηγορότερο δυνατό και κατά τρόπο αμετάκλητο η δικαστική εκκρεμότητα, επί 22 ολόκληρους μήνες.

Αποκαλυπτικό της μεθόδευσής τους είναι πως ενώ στις 10 Αυγούστου 2016, δηλαδή έξι μήνες μετά την κατάθεση της αίτησης αναίρεσης, έδωσαν τελικά εντολή σε δικηγόρο να προσδιορίσει την εκδίκασή της, επί ενάμιση σχεδόν χρόνο συνέχισαν να εμπαίζουν τους εργαζομένους. Η αίτηση αναίρεσης έφθασε εντέλει στο ακροατήριο στις 4 Δεκεμβρίου 2018. Το αρμόδιο τμήμα του Αρείου Πάγου ανέβαλε ωστόσο τη συζήτησή της, προκειμένου να προηγηθεί η απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί άλλης, παρεμφερούς υπόθεσης, με την οποία θα επιλυόταν αμετάκλητα και δεσμευτικά το επίδικο νομικό ζήτημα ‒ εννοείται ότι για την εξέλιξη αυτή ουδέποτε έγινε ενημέρωση στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ.

6. Η Πλήρης Ολομέλεια του Αρείου Πάγου συνεδρίασε στις 17 Δεκεμβρίου 2020. Κατά τη συνεδρίαση αυτή, η εισαγγελέας πρότεινε να αναιρεθεί η σχετική εφετειακή απόφαση ‒ τάχθηκε, δηλαδή, υπέρ της επίλυσης του επίδικου νομικού θέματος με τον τρόπο που το είχε διαχειριστεί η προηγούμενη δημοτική αρχή και σύμφωνα με τη νομική ερμηνεία που είχε δώσει η πρωτόδικη απόφαση. Δεδομένου ότι η πρόταση της εισαγγελέως σε μεγάλο βαθμό προδιέγραφε και την τελική κρίση του δικαστηρίου, ανέλαβε δράση η πελατειακή φαυλότητα, σύμφωνα με τον πρώην δήμαρχο. Ως δια μαγείας λοιπόν, λίγες μέρες μετά, στις 5 Φεβρουαρίου 2021, η Διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ και ο σύλλογος των εργαζομένων στην Επιχείρηση συμφώνησαν σε «αμοιβαία αποδεκτή και επωφελή λύση». Οι εργαζόμενοι μάλιστα, ξεχνώντας τις ταπεινωτικούς χαρακτηρισμούς και την πολύχρονη κοροϊδία, συνόδευσαν το δημαρχο-συνδικαλιστικό «ντιλ» με δημόσιες «ευχαριστίες τόσο στον δήμαρχο κ. Αχιλλέα Μπέο όσο και στον πρόεδρο της ΔΕΥΑΜΒ κ. Γιώργο Τόρη, που όλο αυτό το διάστημα επέδειξαν πνεύμα συνεργασίας και κατανόησης».

Με βάση τη συμφωνία των δύο μερών, η καταβολή των αναδρομικών στους εργαζομένους ξεκίνησε από τον Απρίλιο του 2021 σε μηνιαίες δόσεις, με την τελευταία δόση να καταβάλλεται τον Δεκέμβριο του 2022 ‒ η συμφωνία απλώς πρόβλεπε περικοπή των τόκων και μείωση του κεφαλαίου κατά 15%. Όσο για την τρέχουσα μισθοδοσία, αυτή προφανώς καταβαλλόταν χωρίς τις περικοπές του 2012. Εννοείται ότι ο κ. Τόρης όχι μόνο απέκρυψε την εισήγηση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου από στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ, αλλά και δολίως υποστήριξε ότι η αναίρεση της ΔΕΥΑΜΒ «παρίσταται ως ατελέσφορη».

7. Εν τω μεταξύ, στις 17 Ιουνίου 2021 δημοσιεύτηκε η 1/2021 απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου. Το Δικαστήριο, όπως αναμενόταν, έκανε δεκτή την πρόταση της εισαγγελέως και αναίρεσε τη σχετική εφετειακή απόφαση ‒ φυσικά ούτε και πάλι υπήρξε σχετική ενημέρωση στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ. Από τη στιγμή που επιλύθηκε, με απόλυτα δεσμευτικό τρόπο, το επίδικο νομικό ζήτημα, η έκβαση πλέον της δικαστικής διένεξης μεταξύ ΔΕΥΑΜΒ και εργαζομένων είχε ουσιαστικά κριθεί.

8. Μετά την εξέλιξη αυτή, η δημοτική αρχή Μπέου, αντί να καταθέσει αίτηση αναστολής τής υπό βέβαιη αναίρεση εφετειακής απόφασης και ταυτόχρονα να επισπεύσει τον προσδιορισμό της αίτησης αναίρεσης, ώστε να κλείσει το γρηγορότερο, και τυπικά, το θέμα, έκανε τα ακριβώς αντίθετα. Όχι μόνον άφησε να περάσει πάνω από ένας χρόνος μέχρις ότου η ΔΕΥΑΜΒ δεήσει να ζητήσει ‒στις 26 Αυγούστου 2022‒ τον προσδιορισμό της αίτησης αναίρεσης, αλλά και μεθόδευσε ώστε η συζήτησή της να οριστεί όσο το δυνατόν πιο αργά. Και βέβαια συνέχισε κανονικά την καταβολή των αναδρομικών και της πρόσθετης αμοιβής, παρακάμπτοντας προκλητικά τη νέα, δεσμευτική νομική πραγματικότητα που είχε δημιουργήσει η απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου. Ο Α. Μπέος μάλιστα, σε συνέντευξή του στις 5 Ιουλίου 2023, δήλωσε ότι «ο ίδιος έδωσε εντολή στον πρόεδρο της ΔΕΥΑΜΒ κ. Τόρη να πληρωθούν οι οφειλές στους εργαζομένους», χαρακτήρισε δε, για πολλοστή φορά, «σκάνδαλο» που διέπραξαν οι «σκοτεινοί παράγοντες του παρελθόντος» το (δήθεν) χρέος προς τους εργαζομένους της ΔΕΥΑΜΒ. Για να πάρει τη σκυτάλη ο κ. Τόρης, ο οποίος, σε ένα κρεσέντο γραφικότητας, δήλωσε ότι «η σημερινή δημοτική αρχή στα εργασιακά έχει νοοτροπία πάνω από τους κομμουνιστές. Είμαστε με τους εργαζομένους. Είμαστε με το δίκιο». Εντέλει η συζήτηση της αίτησης αναίρεσης προσδιορίστηκε για τις 19 Σεπτεμβρίου 2023, δηλαδή παραμονές των δημοτικών εκλογών, ώστε η απόφαση να βγει μετά τις εκλογές.

9. Επειδή είχε αρχίσει να γίνεται γνωστό στους εργαζόμενους ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, προχώρησαν εσπευσμένα στις 4 Αυγούστου 2023, δηλαδή λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές, σε ένα ακόμη δημαρχο-συνδικαλιστικό «ντιλ» ‒πάντα, εννοείται, με χρήματα των δημοτών‒, το οποίο βάφτισαν «επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας». Δεν αρκέστηκαν, μάλιστα, στην πρόβλεψη ότι, σε περίπτωση αρνητικής απόφασης του Αρείου Πάγου ‒κάτι που ήταν περισσότερο από βέβαιο‒, η προσαρμογή της μισθοδοσίας θα γίνει «με ήπιο τρόπο και θα ωριμάσει πλήρως εντός εξαμήνου από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης», αλλά πρόσθεσαν και ότι η περικοπή «δεν θα έχει αναδρομική εφαρμογή». Με άλλα λόγια, έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια» την απόφαση του Αρείου Πάγου.