Μια ακαδημαϊκή φάρσα που τραυματίζει την παιδεία

Του Γιάννη Κάϊρα*

Η απόφαση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας να απονείμει τιμητική διάκριση στον Αχιλλέα Μπέο αποτελεί ένα πρωτοφανές συμβάν που ταράσσει τα θεμέλια της ακαδημαϊκής κοινότητας. Η επιλογή ενός ατόμου με ιστορικό δηλώσεων γεμάτο βίαιο λόγο και περιφρόνηση για την παιδεία να τιμηθεί από ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα είναι μια κίνηση που προκαλεί σοκ, απορία και οργή. Ποια είναι τα κίνητρα πίσω από αυτή την απόφαση; Ποιες οι συνέπειες για την ακαδημαϊκή αριστεία και το κύρος του πανεπιστημίου Θεσσαλίας;

Ο Αχιλλέας Μπέος έχει επανειλημμένα αποδείξει την περιφρόνησή του για την ακαδημαϊκή κοινότητα. Οι χαρακτηρισμοί «ρόμπες» που έχει αποδώσει πολλάκις στους πανεπιστημιακούς αποτελούν μια ξεκάθαρη προσπάθεια υποτίμησης του ρόλου τους. Η επιλογή του να τιμηθεί από ένα πανεπιστήμιο είναι σαν να βάζεις φωτιά σε ένα βιβλιοπωλείο και μετά να σε βραβεύουν για την προσφορά σου στην ανάγνωση. Είναι μια ενέργεια που ξεπερνά τα όρια του παραλόγου και φτάνει στα όρια της προσβολής.

Ποια είναι τα κριτήρια που οδήγησαν το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σε αυτήν την παράδοξη επιλογή; Ποια επιτεύγματα του κ. Μπέου δικαιολογούν μια τέτοια τιμή; Είναι η συμβολή του στην τοπική αυτοδιοίκηση; Ή μήπως είναι κάτι άλλο, κάτι που δεν είναι ορατό με γυμνό μάτι; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα παραμένουν ασαφείς, αφήνοντας ένα αίσθημα απογοήτευσης και αποπροσανατολισμού.

Η απόφαση του Πανεπιστημίου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τόσο εντός όσο και εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας. Οι αντιδράσεις αυτές καταδεικνύουν ότι η κοινή γνώμη δεν αποδέχεται την υποτίμηση της παιδείας και την εξύψωση της βίας και του λόγου μίσους.

Οι συνέπειες αυτής της απόφασης είναι πολλαπλές και μακροπρόθεσμες. Καταρχάς, υπονομεύεται το κύρος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και η αξιοπιστία των αποφάσεων που λαμβάνονται από τα όργανά του. Επιπλέον, στέλνεται ένα αρνητικό μήνυμα στους νέους ανθρώπους, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη τους στις αξίες της γνώσης και της αριστείας. Τέλος, ενθαρρύνεται η αποδοχή της βίας και του λόγου μίσους ως μέσων επίλυσης των διαφορών.

Η τιμητική διάκριση που απονεμήθηκε στον Αχιλλέα Μπέο αποτελεί μια αντιπαράθεση αξιών. Από τη μια πλευρά, βρίσκεται η αξία της γνώσης, της κριτικής σκέψης και του διαλόγου, που αποτελούν τους πυλώνες της ακαδημαϊκής κοινότητας. Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η αξία της δύναμης, της βίας και της προσωπικής προβολής. Η επιλογή του πανεπιστημίου να τιμήσει τον κ. Μπέο αποτελεί μια ξεκάθαρη νίκη της δεύτερης αξίας.

Η περίπτωση του Αχιλλέα Μπέου αποτελεί μια υπενθύμιση ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα δεν είναι ανέγγιχτη από τις παθογένειες της κοινωνίας. Είναι απαραίτητο να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση και να υπερασπιζόμαστε τις αξίες της γνώσης και της αριστείας. Είναι επίσης απαραίτητο να απαιτούμε από τα πανεπιστήμια να είναι φάροι διαφάνειας, δημοκρατίας και ακεραιότητας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε ότι η παιδεία θα παραμείνει ένας πυλώνας προόδου και ανάπτυξης για την κοινωνία μας.

*Ο Γιάννης Κάϊρας είναι μέλος του συντονιστικού της Δημοτικής Κίνησης «Ενεργών Πολιτών Βόλου»