Την ανάγκη για την επίσπευση των αυτοψιών και την καταβολή των αποζημιώσεων
στους δικαιούχους πλημμυροπαθείς, δίχως άδικους αποκλεισμού, επισημαίνει με επιστολή του προς τον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, ο Εξωραϊστικός – Πολιτιστικός Σύλλογος Παλαιού Λιμεναρχείου – Παλαιών Βόλου.
Στην μακροσκελή επιστολή του το προεδρείο ενημερώνει τον κ. Τριαντόπουλο για την μεγάλη ταλαιπωρία που υφίστανται οι κάτοικοι της περιοχής, λόγω των αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στις αποζημιώσεις και τις αυτοψίες στα κατεστραμμένα κτήρια, οκτώ μήνες μετά τις πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου, τονίζοντας ότι οι επιπτώσεις των καθυστερήσεων στη ζωή των πληγέντων, είναι ζωτικής σημασίας.
Το κείμενο της επιστολής:
Αναγκαζόμαστε να απευθυνθούμε σε εσάς μέσω της παρούσας επιστολής την άδικη και τραγική κατάσταση που βιώνουν οι περισσότεροι κάτοικοι του Παλαιού Λιμεναρχείου, μίας συνοικίας στον Δήμο Βόλου που δοκιμάστηκε πολύ σκληρά από τις πλημμύρες τον Σεπτέμβριο του 2023.
Οκτώ μήνες μετά από τα καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα που έπληξαν την περιοχή μας και προκάλεσαν ανυπολόγιστες ζημιές, παρατηρούμε απαράδεκτες καθυστερήσεις στις διαδικασίες αποζημίωσης και αποκατάστασης από το αρμόδιο υπουργείο, στο οποίο έχετε αναλάβει καθήκοντα από το περσινό καλοκαίρι.
Να μην έχετε αμφιβολία πως όσοι διαμένουν στο Παλαιό Λιμεναρχείο βρίσκονται σε απόγνωση. Δεν είναι μόνο το γεγονός πως είδαν τις ζωές τους και όσα με κόπο είχαν δημιουργήσει τόσα χρόνια, να «πνίγονται» στη λάσπη, εξαιτίας διαχρονικών αστοχιών και παθογενειών της Πολιτείας στις υποδομές και την έλλειψη ολοκληρωμένου αντιπλημμυρικού σχεδιασμού. Το χειρότερο όλων είναι πως υποβάλλονται σε περαιτέρω ταλαιπωρία, εξαιτίας της κωλυσιεργίας στις διαδικασίες που υπάγονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Για τα ζητήματα των αποζημιώσεων, μέχρι και σήμερα υπάρχουν ορισμένες καθυστερήσεις στην πρώτη αρωγή (!), ενώ σχεδόν κανένας στο Παλαιό Λιμεναρχείο δεν έχει εισπράξει την αποζημίωση (μέσω του Δήμου Βόλου) για την καταστροφή της οικοσκευής του από την 2η
πλημμύρα. Όποιος δε, απευθύνεται στην οικεία Δημοτική Αρχή, λαμβάνει την απάντηση πως οι καθυστερήσεις οφείλονται στο γεγονός ότι δεν έχουν εκταμιευθεί τα χρήματα από το αρμόδιο υπουργείο.
Υποθέτουμε ότι είστε ενήμερος για την πρόσφατη ανακοίνωση του αντιδημάρχου Οικονομικών του Δήμου Βόλου, ο οποίος έκανε λόγο για «προσπάθειες παραπλάνησης και μετάθεσης ευθυνών» και «κοροϊδία απέναντι σε πονεμένους ανθρώπους».
Ωστόσο, η καταβολή των αποζημιώσεων δεν είναι το μοναδικό ζήτημα, το οποίο αφορά τους πλημμυροπαθείς κατοίκους. Εξίσου σοβαρό είναι το θέμα των επισκευών των πληγεισών οικιών και κυρίως ο τρόπος διαχείρισης της όλης κατάστασης από τη Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών Κεντρικής Ελλάδας (ΔΑΕΦΚ-ΚΕ).
Η παρατεταμένη αδράνεια και οι καθυστερήσεις, όσον αφορά την έναρξη των αναγκαίων αυτοψιών στο Παλαιό Λιμεναρχείο από τους μηχανικούς της ανωτέρω υπηρεσίας, προκειμένου να δρομολογηθούν οι άδειες επισκευής, δεν είναι μόνο αδικαιολόγητες, αλλά και ηθικά κατακριτέες, καθώς πλήττουν βάναυσα τις ζωές ανθρώπων που έχουν ήδη υποστεί ανυπολόγιστες ζημιές.
Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, αλλά κυρίως ότι κανείς από τη ΔΑΕΦΚ-ΚΕ δεν μας δίνει σαφείς απαντήσεις για το πότε επιτέλους θα ξεκινήσουν οι έλεγχοι, επιτείνει την ανασφάλεια που νιώθουν οι κάτοικοι της συνοικίας, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ένα επιπλέον σοβαρό πρόβλημα:
Έχουν καταγραφεί πλείστες περιπτώσεις ιδιοκτητών, που αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε πρόχειρες επισκευές των κτηρίων πριν τη διενέργεια αυτοψιών της ΔΑΕΦΚ-ΚΕ, γιατί απλούστατα δεν είχαν εναλλακτική λύση να διαμείνουν αλλού, έστω και προσωρινά. Μάλιστα, προέβησαν σ’ αυτή την κίνηση, γιατί κατά τη διάρκεια των αυτοψιών που έγιναν τον περασμένο Σεπτέμβριο για την καταστροφή της οικοσκευής, είχαν λάβει προφορικές διαβεβαιώσεις από τους μηχανικούς που βρέθηκαν τότε στον Βόλο, ότι μπορούσαν να εκτελέσουν ορισμένες εργασίες, με την προϋπόθεση της λήψης φωτογραφιών που θα τεκμηρίωναν τις ζημιές στα σπίτια τους.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, ο Σύλλογος ζήτησε διευκρινίσεις επί τούτου από τη ΔΑΕΦΚ-ΚΕ και στην απάντηση που λάβαμε με το υπ’ αρ. πρωτ. 23688/26-03-2024 έγγραφο, η υπηρεσία κατέστησε σαφές ότι θα μπορούσαν να αναγνωριστούν πρόχειρες αποκαταστάσεις, προ της έκδοσης άδειας επισκευής, αρκεί να πρόκειται για περιπτώσεις που άπτονται της ασφάλειας του κτηρίου. Ως εκ τούτου, διερωτόμαστε τι μέλλει γενέσθαι με τις παρεμβάσεις σε μη φέροντα δομικά στοιχεία των κτηρίων (εσωτερικούς τοίχους, ηλεκτρικές/υδραυλικές εγκαταστάσεις, θερμομονώσεις κτλ). Και αυτό γιατί στα έγγραφα που άρχισαν να καταφτάνουν σε κατοίκους του Παλαιού Λιμεναρχείου για συμπλήρωση δικαιολογητικών, ζητείται μεταξύ άλλων υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ότι «αναλαμβάνει την ευθύνη για την εκτέλεση των εργασιών επισκευής, που περιγράφονται στην τεχνική έκθεση, για τις οποίες θα εκδοθεί άδεια επισκευής» και «δεν θα προβεί σε εργασίες πλέον των εγκεκριμένων».
Αυτή η απαίτηση της ΔΑΕΦΚ-ΚΕ και το περιεχόμενο της συγκεκριμένης υπεύθυνης δήλωσης, απειλούν με αποκλεισμό τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι υποχρεώθηκαν λόγω των έκτακτων συνθηκών να προχωρήσουν σε επισκευές στα κατεστραμμένα σπίτια τους.
Οι αντιφάσεις μεταξύ των αρχικών οδηγιών της ΔΑΕΦΚ-ΚΕ και των υπεύθυνων δηλώσεων που απαιτούνται τώρα, είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί επειγόντως. Γίνεται εύκολα αντιληπτό πως απαιτείται αναθεώρηση των απαιτήσεων της ΔΑΕΦΚ-ΚΕ, ώστε να μην αποκλειστεί κανένας δικαιούχος, όπως άλλωστε δηλώσατε και εσείς κατηγορηματικά από το βήμα της Βουλής τον περασμένο Μάρτιο απαντώντας σε ερώτηση βουλευτή της εκλογικής μας περιφέρειας.
Κύριε Υφυπουργέ,
Το δικαίωμα της κατάλληλης κατοικίας είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε Έλληνα πολίτη, ώστε να διασφαλίζει έτσι ένα ανεκτό επίπεδο διαβίωσης. Το ζήτημα της στέγης είναι αδιαπραγμάτευτο κοινωνικό δικαίωμα. Ιδίως για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως είναι οι πλημμυροπαθείς, οι οποίοι υπό τις παρούσες συνθήκες μπορούν να θεωρηθούν και άστεγοι, βάσει του ορισμού που δίνεται στο άρθρο 29 του Ν. 4052/2012, καθώς πλέον διαβιούν σε ακατάλληλα καταλύματα και έχουν επισφαλή πρόσβαση στις κατοικίες τους.
Σας υπενθυμίζουμε ότι στο Σύνταγμα της Ελλάδας (άρθρο 21, παρ. 4) αναφέρεται ρητά ότι «όσοι στεγάζονται ανεπαρκώς, αυτό αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του κράτους», με την εν λόγω διάταξη να έχει καθολική διατύπωση και να μην επιδέχεται καμία υπαναχώρηση.
Για όσους είδαν τα σπίτια τους να καταστρέφονται μετά από τις κακοκαιρίες «Daniel» και «Elias», το κράτος οφείλει να μην προβαίνει σε ενέργειες που συντελούν στην αποστέρηση της στέγης. Όπως ακριβώς θα συμβεί εξαιτίας των επιπλέον δικαιολογητικών που απαιτεί η ΔΑΕΦΚ-ΚΕ και θα σταθούν αιτία αποκλεισμού πολλών ιδιοκτητών από τις αποζημιώσεις που δικαιούνται.
Επίσης, λάβετε υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Άρθρο 25, παρ. 1), αλλά και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προβλέπει την υποχρέωση κάθε κράτους – μέλους να παρέχει επαρκή στεγαστική συνδρομή και αποζημιώσεις σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.
Το κράτος καθίσταται υπόλογο να προστατεύει το θεμελιώδες δικαίωμα στη στέγαση, ιδίως όταν προκύπτουν επείγουσες ανάγκες πρόσβασης σε μια ασφαλή κατοικία (η άμεση κατασκευή των κατεστραμμένων κατοικιών αποτελεί έκφραση του δικαιώματος αυτού).
Από εκεί και πέρα, και με δεδομένο ότι η Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας παραμένει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, σύμφωνα και με την υπ’ αρ. Α817/02-03-2024 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ:99ΗΓ46ΝΠΙΘ-Ρ0Ω), το υπουργείο οφείλει να εξετάσει την ιδιαίτερη κατάσταση πουεπικρατεί.
Η νομοθεσία αναγνωρίζει την ανάγκη για ευελιξία στην εφαρμογή των κανόνων κατά τις περιόδους κρίσης, όπως ισχύει για την περίπτωση της Θεσσαλίας αυτή την περίοδο. Η έννοια της ανωτέρας βίας ή άλλες έκτακτες καταστάσεις προσφέρουν τη νομική βάση, ώστε να μην αποκλειστούν ιδιοκτήτες που προχώρησαν σε προληπτικές επισκευές πριν τη διενέργεια ελέγχων από τη ΔΑΕΦΚΚΕ. Απαιτείται, όμως, η συνδρομή της πολιτικής ηγεσίας, ώστε να κατευθύνει ανάλογα τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
Εξετάζοντας περαιτέρω το ζήτημα της παροχής στεγαστικής συνδρομής σε ιδιοκτήτες που έκαναν επισκευές στα σπίτια τους, σας ζητούμε να εστιάσετε στις κοινωνικές ανισότητες που προκαλεί όλη αυτή η κατάσταση εδώ και οκτώ μήνες. Υπάρχουν κοινωνικές συνέπειες που προκύπτουν από τις αναγκαστικές επισκευές που προέβησαν οι ιδιοκτήτες κατεστραμμένων κατοικιών πριν τη διενέργεια αυτοψιών. Οικογένειες που προχώρησαν σε επισκευές με δικούς τους πόρους, και τώρα κινδυνεύουν να αποκλειστούν από την επιδότηση στεγαστικής συνδρομής, κινδυνεύουν να βρεθούν σε ακόμη πιο δυσμενή οικονομική θέση. Κάτι που θα
εντείνει ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Είναι επιτακτική η ανάγκη αποζημίωσης των ανθρώπων, οι οποίοι με τα πενιχρά μέσα που είχαν και ενώ οι λάσπες είχαν διαλύσει τα σπίτια τους, αντιμετώπισαν όπως μπορούσαν τις άμεσες συνέπειες της διπλής καταστροφής του περασμένου Σεπτέμβρη. Το Κράτος οφείλει να στηρίξει όσους έχουν ανάγκη αυτή τη στιγμή, ανεξαρτήτως της τήρησης ορισμένων διαδικαστικών λεπτομερειών.
Για όλους τους λόγους που σας αναλύσαμε προηγουμένως, ζητούμε από εσάς τα εξής:
Α) Να εγγυηθείτε ότι δεν θα αποκλειστεί κανείς δικαιούχος και όλοι οι ιδιοκτήτες θα αποζημιωθούν στο 100%.
