Του Νικολάου Μόσχου
Δικηγόρου
Η απόφαση1111/2023 του Συμβουλίου της Επικρατείας (Τμήμα Ε’) αποτελεί πραγματικά σημαντικό σταθμό για την πόλη του Βόλου και την προστασία του περιβάλλοντος. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας έκανε δεκτή εν μέρει την αίτηση ακύρωσης της Περιβαλλοντικής Πρωτοβουλίας Μαγνησίας και ακύρωσε την 9999/24.2.2018 απόφαση της Γενικής Δ/ντριας Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ και την με αρ ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/35842/2058/29.4.2021 απόφαση του Γενικού Δ/ντη Περιβαλλοντικής Πολιτικής ως προς τους όρους που αφορούν τον τετραπλασιασμό οριακής τιμής εκπομπής TOC και την διακίνηση του RDF με πλοία προς τις λιμενικής εγκαταστάσεις.
Η απόφαση αυτή είναι σημαντική γιατί :
1. Απαγορεύει ουσιαστικά την διακίνηση του RDF μέσω καραβιών. Στο ζήτημα αυτό καθώς και στον τρόπο εκφόρτωσης του RDF, είχε εστιάσει και η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων τον Μάιο του 2019 στο Μονομελές Πρωτοδικείο Βόλου από 58 κατοίκους, η οποία όμως είχε απορριφθεί. Έπρεπε να έρθει το Συμβούλιο της Επικρατείας 4 χρόνια μετά για να αναδείξει τα αυτονόητα.
2. Επικύρωσε αυτό που πολλοί αναφέρανε (επιστήμονες, κινήματα, περιβαλλοντικές οργανώσεις, νομικοί) ότι η ΑΕΠΟ και οι τροποποιήσεις αυτής είναι πλημμελής και κατέρριψε τα επιχειρήματα της ΑΓΕΤ και της Περιφέρειας Θεσσαλίας περί νόμιμης δραστηριότητας που πληροί όλες τις περιβαλλοντικές παραμέτρους.
3. Η απόφαση είναι άμεσα εκτελεστή, χωρίς κάποια άλλη διαδικασία. Συνεπώς η Δ/ση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας σε συνεργασία με το Λιμενικό θα πρέπει να επαγρυπνούν, ώστε να μην επιτραπεί ο ελλιμενισμός και η εκφόρτωση καραβιών με φορτίο RDF. Σε διαφορετική περίπτωση οι αρμόδιοι υπάλληλοι εκτός από παράβαση καθήκοντος θα υπέχουν προσωπική ευθύνη προς αποζημίωση.
4. Η απόφαση δεν λύνει ωστόσο το βασικό πρόβλημα που είναι η καύση του υλικού αυτού. Ωστόσο προσωρινά βάζει ένα σημαντικό εμπόδιο. Η εταιρεία θα πρέπει πλέον να διακινεί το φορτίο αυτό με φορτηγά. Εδώ θυμίζω ότι στις 1.4.2018 μια ομάδα συμπολιτών μας, είχε σταματήσει ένα φορτηγό που μετέφερε RDF και είχαν πάρει δείγμα το οποίο και το έστειλαν για ανάλυση. Η εταιρεία και πάλι μήνυσε τους πολίτες, διά του οδηγού του φορτηγού, με τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών να θέτει την υπόθεση στο αρχείο. Ωστόσο το σημαντικό είναι ότι η ανάλυση του υλικού αυτού από εργαστήριο έδειξε ότι περιείχε πλαστικό σε ποσοστό 95,99%.
5. Στην απόφαση του ΣτΕ αποτυπώνεται για πρώτη φορά και η κατεύθυνση – πρόταση που δίνει η μελέτη του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Βόλου δηλαδή για την «διερεύνηση δυνατότητας μετεγκατάστασης της ΑΓΕΤ και αξιοποίησης της έκτασης όπου σήμερα λειτουργεί για ανάπτυξη χρήσεων τουρισμού –αναψυχής». Επίσης αναφέρεται η υποχρέωση (χρήσιμη αναφορά για την υπόθεση του LNG στον Παγασητικό) ότι η όμορη εγκατάσταση της ΕΛΙΝΟΙΛ πρέπει να μετεγκατασταθεί εκτός Παγασητικού Κόλπου, μακριά από κατοικημένη περιοχή, ώστε να διαφυλαχθεί το οικοσύστημα.
6. H όποια τροποποίηση πραγματοποιηθεί στην ΑΕΠΟ θα πρέπει να τύχει όχι απλά δημοσιότητας, αλλά διαβούλευσης. Σε αυτή θα πρέπει να εκφέρουν αιτιολογημένη άποψη και γνώμη τόσο η νέα Περιφερειακή Αρχή όσο και ο Δήμος Βόλου.
Το σημαντικότερο ωστόσο από την παραπάνω απόφαση είναι ότι αναπτερώνει τις ελπίδες ενός μεγάλου αριθμού κόσμου ότι στον Βόλο μπορούμε να επιδιώξουμε και να πετύχουμε ένα καλύτερο περιβάλλον για όλους μας. Τέλος δεν μπορεί παρά να αποδοθεί η δημόσια αναγνώριση στην «Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Μαγνησίας» η οποία επέμενε, υπέμενε και επέφερε το θετικό για όλους τους πολίτες αποτέλεσμα.