Ευθανασία στην Ευρώπη: Πού είναι νόμιμος ο υποβοηθούμενος θάνατος;

Το κοινοβούλιο της Πορτογαλίας ψήφισε εκ νέου την Παρασκευή για την αποποινικοποίηση της ευθανασίας, ενώ η Γαλλία ξεκίνησε συζήτηση πολιτών για τη φροντίδα στο τέλος της ζωής, καθώς και οι δύο χώρες εξετάζουν τη νομιμοποίηση του υποβοηθούμενου θανάτου.

Ένας γαλλικός νόμος του 2016 επιτρέπει στους γιατρούς να κρατούν ασθενείς τελικού σταδίου σε καταστολή πριν πεθάνουν, αλλά δεν επιτρέπει την υποβοηθούμενη αυτοκτονία.

Ορισμένοι Γάλλοι πολίτες – και πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών – καταλήγουν να ταξιδεύουν σε γειτονικές χώρες όπου επιτρέπεται ο υποβοηθούμενος θάνατος ή η παθητική ευθανασία.

Το θέμα συζητείται επί του παρόντος σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, ενώ τα τελευταία χρόνια περισσότερες χώρες έχουν αλλάξει τους νόμους τους για να αποποινικοποιήσουν ή να νομιμοποιήσουν τα μέσα εθελοντικού τερματισμού της ζωής.

Λοιπόν, πού είναι νόμιμος ο υποβοηθούμενος θάνατος; Ας εξετάσουμε την κατάσταση της νομοθεσίας στις διάφορες χώρες της ΕΕ.

Τι είναι ο υποβοηθούμενος θάνατος;
Ο υποβοηθούμενος θάνατος αναφέρεται τόσο στην εθελοντική ενεργητική ευθανασία όσο και στον υποβοηθούμενο από γιατρό θάνατο. Αυτοί οι δύο τύποι υποβοηθούμενου θανάτου διακρίνουν μια διαφορά στο βαθμό συμμετοχής του γιατρού.

Η εθελοντική ενεργητική ευθανασία περιλαμβάνει τον ιατρό να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στο αίτημα του ασθενούς να πεθάνει, συνήθως παρέχοντας μια ενδοφλέβια θανατηφόρα ουσία.

Ο υποβοηθούμενος από γιατρό θάνατος σημαίνει ότι το ιατρικό προσωπικό παρέχει στον ασθενή τα θανατηφόρα μέσα για να αυτοκτονήσει, πράγμα που σημαίνει ότι είναι ο ασθενής που τα χρησιμοποιεί.

Ορισμένες χώρες έχουν επίσης επιτρέψει την παθητική ευθανασία, η οποία είναι η απόσυρση ή η αναστολή θεραπειών που διατηρούν τη ζωή, κατόπιν αιτήματος του ασθενούς ή ενός μέλους της οικογένειάς του.

Ποια είναι η γενική εικόνα του υποβοηθούμενου θανάτου στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Η ευθανασία είναι νόμιμη σε πέντε χώρες της Ευρώπης: το Βέλγιο, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και πιο πρόσφατα τη Γερμανία και την Ισπανία.
Οι δύο πρώτες χώρες αναγνωρίζουν ακόμη και αιτήματα ανηλίκων υπό αυστηρές συνθήκες.

Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία, στην οποία δίνεται σε κάποιον τα μέσα να τερματίσει τη ζωή του, είναι νόμιμη στην Ελβετία από το 1942, αλλά η ενεργή ευθανασία δεν επιτρέπεται.

Άλλες χώρες όπως η Αυστρία, η Φινλανδία και η Νορβηγία επιτρέπουν την παθητική ευθανασία υπό αυστηρές συνθήκες, όπου όσοι πάσχουν από ανίατη ασθένεια μπορούν να αποφασίσουν να μην τους χορηγηθούν θεραπείες που παρατείνουν τη ζωή, όπως τεχνητή διατροφή ή ενυδάτωση.

Είναι σημαντικό να μην συγχέουμε την παθητική ευθανασία με την απόσυρση της θεραπείας που διατηρεί τη ζωή προς το συμφέρον του ατόμου. Το τελευταίο μπορεί να είναι μέρος της παρηγορητικής φροντίδας και δεν είναι απαραίτητα ευθανασία.

Η Γαλλία δεν είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που βρίσκεται σε βαθιά συζήτηση για το θέμα. Υπήρξε μια πρόσφατη ώθηση για έναν νόμο υποβοηθούμενου θανάτου στην Ιρλανδία, αλλά επί του παρόντος αυτό έχει σταματήσει.

Η ακανθώδης συζήτηση για την ευθανασία στην Πορτογαλία
Μια χώρα που έχει φτάσει πολύ κοντά στη νομιμοποίηση είναι η Πορτογαλία, αλλά δύο προεδρικά βέτο σε δύο χρόνια σταμάτησαν την ψήφιση του νόμου στη χώρα με καθολική πλειοψηφία.

Τον Ιούνιο και ξανά την Παρασκευή (9 Δεκεμβρίου), το κοινοβούλιό της έδωσε για άλλη μια φορά ισχυρή ψήφο υπέρ της αποποινικοποίησης της πρακτικής.

Ο συντηρητικός πρόεδρος της Πορτογαλίας, Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα, μπορεί τώρα είτε να την υπογράψει σε νόμο, είτε να ασκήσει εκ νέου βέτο είτε να την στείλει στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Είπε ότι θα έσπευδε να ανακοινώσει την απόφασή του.

Το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε αντιμετώπισε ορισμένες από τις ανησυχίες του, διευκρινίζοντας ότι οι άνθρωποι θα επιτρέπεται να ζητούν βοήθεια για να πεθάνουν σε περιπτώσεις που βρίσκονται «σε κατάσταση έντονης ταλαιπωρίας, με οριστικό τραυματισμό εξαιρετικής βαρύτητας ή σοβαρή και ανίατη ασθένεια».

Στην Ελλάδα απαγορεύεται η ευθανασία και η υποβοηθούμενη αυτοκτονία, ενώ ως θέμα μιας ουσιαστικής συζήτησης και προβληματισμού της κοινωνίας μας απουσιάζει παντελώς.

Πηγή: https://www.euronews.com