Οι εκδηλώσεις για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Η περίπτωση των «Μάηδων της Μακρινίτσας Πηλίου» ξεκινούν την Πέμπτη 7, και συνεχίζονται Παρασκευή 8, Σάββατο 9 & Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 2023.
Οι εκδηλώσεις εντάσσονται στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 20 χρόνια από την υιοθέτηση της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003)
Ένα εξαιρετικό τετραήμερο δράσεων και εκδηλώσεων, με θέμα: «Επιτελεστικά δρώμενα και Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Η περίπτωση των «Μάηδων της Μακρινίτσας Πηλίου» θα πραγματοποιηθεί στη Μακρινίτσα από την Πέμπτη 7 έως και την Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 2023 και σκοπό έχει να λειτουργήσει ως μια πανελλήνια συνάντηση με εστίαση στην εκπαίδευση και την ενημέρωση των πολιτών αλλά και όλων των ενδιαφερομένων για θέματα άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και επιτελεστικών δρώμενων. Επιπρόσθετα η δράση θα συμβάλλει στην τεκμηρίωση επιτελεστικών δρώμενων από όλη την Ελλάδα που ήδη έχουν εγγραφεί στον Εθνικό Κατάλογο για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά ή για άλλα στοιχεία που στο μέλλον θα ακολουθήσουν τη διαδικασία εγγραφής. Αποτελεί δε ακόμη μια δράση στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 20 χρόνια από την υιοθέτηση της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής κληρονομιάς (UNESCO 2003).
Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά και μια σημαντική επιστημονική έκδοση (συλλογικός τόμος) με τίτλο «Οι Μάηδες της Μακρινίτσας, Μια λαϊκή τελετουργία στο Πήλιο» των εκδόσεων Επίκεντρο, η οποία αποτελεί επιστέγασμα και συνέχεια επίμονων προσπαθειών για την διαφύλαξη και την ανάδειξη του δρώμενου σε όλη την Ελλάδα και την εγγραφή στον Εθνικό Κατάλογο για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδος.
Σ’ αυτή την έκδοση την επιστημονική επιμέλεια έχει ο Δρ Αλέξανδρος Καπανιάρης. Στο συλλογικό τόμο καταγράφονται σημαντικά κεφάλαια πανελλήνια καταξιωμένων πανεπιστημιακών, ερευνητών, λαογράφων, ανθρωπολόγων και μουσικών:
1) ΜΑΝΟΛΗΣ Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ, Δρώμενα και λαϊκές γονιμικές τελετουργίες της Άνοιξης,
2) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ. ΚΑΠΑΝΙΑΡΗΣ, Οι Μάηδες της Μακρινίτσας Πηλίου: Ιστορικό, εννοιολογικό πλαίσιο, προέλευση και περιγραφή του δρώμενου,
3) ΝΑΝΤΙΑ ΜΑΧΑ-ΜΠΙΖΟΥΜΗ, Η εκφραστική και αφηγηματική δυναμική του ενδεδυμένου σώματος των «ζεϊμπέκων» στους Μάηδες της Μακρινίτσας,
4) ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΣΟΥΚΑ, Παρενδυσία, μεταμφίεση, παραπλάνηση στους Μάηδες της Μακρινίτσας,
5) ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΡΑΝΤΣΙΔΗΣ, Δρώμενα και χορός – η περίπτωση των «Μάηδων» της Μακρινίτσας,
6) ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΠΑΝΤΕΛΑΣ, Οι μουσικές φόρμες των σκοπών στο εθιμικό δρώμενο των «Μάηδων,
7) ΚΩΣΤΗΣ ΔΡΥΓΙΑΝΑΚΗΣ, Ζουρνάδες και Νταούλια στους Μάηδες της Μακρινίτσας: Σκόρπιες σημειώσεις μιας ανολοκλήρωτης έρευνας,
8) ΝΙΚΟΣ ΤΣΟΥΚΑΣ, Οι Μάηδες της Μακρινίτσας Πηλίου: Ένα δρώμενο βαθιά ριζωμένο στους κατοίκους της περιοχής.
Η παρουσίαση του βιβλίου θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 19:00-21:00 στην Μακρινίτσα από την Μιμήνα Πατεράκη, Ανθρωπολόγο, Διδάσκουσα στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου. Σύντομες παρεμβάσεις θα πραγματοποιηθούν από τους συγγραφείς του συλλογικού τόμου : Μ. Γ. Βαρβούνη, Μ. Γκασούκα, Α. Καπανιάρη, Ν. Μαχά – Μπιζούμη, Β. Μπαντελά, Ι. Πραντσίδη και Νίκο Τσούκα.
Η παρουσίαση του βιβλίου εντάσσεται, όπως προαναφέρθηκε, στο τετραήμερο δράσεων και εκδηλώσεων «Επιτελεστικά δρώμενα και Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Η περίπτωση των «Μάηδων της Μακρινίτσας Πηλίου».
Εκτιμάται ότι πρόκειται για ένα μοναδικό τετραήμερο αντάμωμα Επιτελεστικών Δρώμενων από την Ελλάδας, που είναι ήδη ενταγμένα στο Εθνικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού.
Οι ΜΑΗΔΕΣ της Μακρινίτσας Πηλίου θα ανταμώσουν με τον όμιλο της Νάουσας, «Γενίτσαροι και Μπούλες» και τα «Αργκουτσιάρια» από την Κλεισούρα Καστοριάς.
Κάθε βράδυ στην πλατεία της Μακρινίτσας θα παρουσιάζεται και ένα από τα παραπάνω δρώμενα, που θα συνοδεύεται από παραδοσιακή μουσική του κάθε τόπου.
Επιπρόσθετα θα περιλαμβάνει εκθέσεις φωτογραφίας, παρουσιάσεις σύγχρονης τέχνης δίπλα στην ιστορία και τη φύση, βιωματική παρουσίαση της τέχνης του αργαλειού και την παρουσίαση του νέου Εκπαιδευτικού προγράμματος για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά και τους Μάηδες της Μακρινίτσας Πηλίου, του οποίου την ευθύνη για την υλοποίηση θα έχει στη συνέχεια το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρινίτσας.
Ήδη ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η διημερίδα «Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά (ΑΠΚ) και Επιτελεστικά δρώμενα» (Σάββατο 9 και Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 2023) θα συμμετέχουν μέλη ΔΕΠ ελληνικών πανεπιστημίων, ερευνητές και εμπειροτέχνες που ασχολούνται με τα επιτελεστικά δρώμενα και την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Η διημερίδα αυτή πιθανά μπορεί και να λειτουργήσει ως αφετηρία για συνεργασίες και τη δημιουργία Άτυπης Ομάδας Επιτελεστικών Δρώμενων Ελλάδος εγγεγραμμένων στον Εθνικό Κατάλογο για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά αλλά και ως αφορμή για την τέλεση δρώμενων από όλη την Ελλάδα στη Μακρινίτσα και σε άλλες πόλεις στο μέλλον. Τέλος τα αποτελέσματα της δράσης αυτής θα αποτυπωθούν σε ένα συλλογικό τόμο με θέμα «Επιτελεστικά δρώμενα και Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά».
Οι τετραήμερες εκδηλώσεις έχουν τίτλο «Επιτελεστικά δρώμενα και Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Η περίπτωση των «Μάηδων της Μακρινίτσας Πηλίου» και υλοποιούνται από τον Φορέα Πολιτισμού Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού, «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος», το Ινστιτούτο Προστασίας και Μελέτης Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Μακρινίτσας Πηλίου, «ΟΙ ΜΑΗ∆ΕΣ ΤΗΣ ΜΑΚΡΙΝΙΤΣΑΣ Α.Μ.Κ.Ε.», το Δήμο Βόλου και την Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας & Βορείων Σποράδων.
Οι δράσεις πραγματοποιούνται με τη συνεργασία της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Τμήμα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, το Εργαστήριο Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας της Σχολής Κλασσικών & Ανθρωπιστικών Επιστημών του Δ.Π.Θ., την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας – Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρινίτσας και το Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης και Πολιτισμού Μακρινίτσας.
Τέλος η επιστημονική επιτροπή που σχεδίασε την διημερίδα είναι ο Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Κοσμήτορας της Σχολής Κλασσικών & Ανθρωπιστικών Επιστημών του Δ.Π.Θ., Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας & Λαογραφίας Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, η Μαρία Γκασούκα, Ομότιμη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου, η Νάντια Μαχά – Μπιζούμη, Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας: Λαϊκής τέχνης, η Σταυρούλα Βίλλυ Φωτοπούλου, Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς ΥΠΠΟΑ και ο Δρ Αλέξανδρος Καπανιάρης, Διδάσκων στο Τμήμα Επικοινωνίας & Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Στη συνάντηση αυτή έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν, μέλη διοικητικών συμβουλίων πολιτιστικών φορέων και πολλοί άλλοι ενδιαφερόμενοι με τη φυσική τους παρουσία και συμμετοχή.
