Γερμανική πρωτοβουλία -χωρίς την Κομισιόν- για την ετικέτα προέλευσης κρέατος

Η γερμανική κυβέρνηση υιοθέτησε την Τετάρτη (26 Ιουλίου) έναν κανονισμό που επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της υποχρεωτικής επισήμανσης προέλευσης του κρέατος στη χώρα, αφού ο υπουργός Γεωργίας Cem Özdemir δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν τήρησε την υπόσχεσή της για μια πρόταση σε ενωσιακό επίπεδο.

Η τρικομματική κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την επισήμανση προέλευσης για το κρέας στη συμφωνία συνασπισμού της, αλλά ο Özdemir είχε διστάσει να την εισαγάγει υποχρεωτικά σε εγχώριο επίπεδο, ασκώντας πιέσεις να γίνει αυτό σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να συμπεριληφθεί στην πρόταση της Επιτροπής για την επισήμανση των τροφίμων, η οποία αρχικά αναμενόταν πριν από το τέλος του 2022.

Καθώς όμως η πρόταση δεν έχει ακόμη κατατεθεί, το Βερολίνο αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια του.

«Δυστυχώς, σε αντίθεση με την ανακοίνωσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καταθέσει πρόταση για λύση σε επίπεδο ΕΕ», δήλωσε ο Özdemir, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή τον διαβεβαίωσε ότι οι διατάξεις για την επισήμανση της προέλευσης θα αποτελέσουν μέρος της πρότασης.

«Και άλλα κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει εθνική νομοθεσία», είπε.

Η Ιταλία έχει ήδη υιοθετήσει ορισμένα εθνικά συστήματα για τον προσδιορισμό της προέλευσης των ντοματών που χρησιμοποιούνται στη σάλτσα ντομάτας, του ρυζιού και του σκληρού σιταριού στα ζυμαρικά, ενώ άλλα κράτη, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Φινλανδία, έχουν θεσπίσει ένα παρόμοιο σύστημα για το γάλα.

Ο νέος κανονισμός της Γερμανίας, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ σε έξι μήνες, προβλέπει ότι η υποχρέωση αναγραφής της χώρας προέλευσης ενός προϊόντος επεκτείνεται από το προσυσκευασμένο κρέας στο μη συσκευασμένο χοιρινό κρέας, τα πουλερικά, το αρνίσιο και το κατσικίσιο κρέας. Το μη συσκευασμένο βοδινό κρέας καλύπτεται ήδη από την υποχρεωτική επισήμανση.

«Ως επόμενο βήμα, θέλουμε επίσης να επεκτείνουμε την ετικέτα προέλευσης και στην εξωτερική τροφοδοσία», πρόσθεσε ο Özdemir.

Καμπανάκι θανάτου για την πρόταση με τις επισημάνσεις;

Πέρα από την επισήμανση προέλευσης, η Γερμανία έχει δείξει εδώ και καιρό έντονο ενδιαφέρον για την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη γενική επισήμανση των τροφίμων. Κατά τη διάρκεια μάλιστα της προεδρίας της στο Συμβούλιο το 2020, η χώρα την κατέστησε προτεραιότητα για τη γεωργία και τα τρόφιμα.

Αυτό περιλαμβάνει τη διατροφική επισήμανση – μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές της πρότασης της Επιτροπής, λόγω του διχασμού μεταξύ των αντιπάλων (όπως η Ιταλία ή η Ισπανία) και των υποστηρικτών (συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας) της ετικέτας NutriScore.

Η απόφαση του Βερολίνου να προχωρήσει σε εθνικό επίπεδο στην υποχρεωτική επισήμανση της προέλευσης έρχεται εν μέσω αυξανόμενων αμφιβολιών σχετικά με το αν η Επιτροπή θα καταθέσει την πολυαναμενόμενη πρότασή της πριν από τη λήξη της τρέχουσας θητείας έως την άνοιξη.

Παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή είχε δηλώσει ότι η πρόταση θα παρουσιαζόταν το δεύτερο τρίμηνο του 2023, μετά την αναβολή της παρουσίασης από τα τέλη του 2022, δεν έχει παρατηρηθεί καμία κίνηση. Και με τις εκλογές της ΕΕ να έχουν προγραμματιστεί για τις 9 Ιουνίου 2024, οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση θα σημαίνει πιθανότατα ότι η νομοθεσία δεν θα μπορεί να εγκριθεί εγκαίρως.

Εσωτερική πίεση, ανησυχίες για την κοινή αγορά

Η απόφαση έρχεται επίσης εν μέσω πιέσεων από τους αγρότες, οι οποίοι υποστήριξαν ότι η απόφαση του Βερολίνου να εισαγάγει την υποχρεωτική επισήμανση για την καλή μεταχείριση των ζώων τους φέρνει σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με άλλους ευρωπαίους παραγωγούς και, ως εκ τούτου, στρεβλώνει την κοινή αγορά της ΕΕ.

Σύμφωνα με τη Γερμανική Ένωση Αγροτών (DBV), μια υποχρεωτική ετικέτα προέλευσης θα βοηθούσε στην εξισορρόπηση αυτού του γεγονότος, παρέχοντας στους Γερμανούς παραγωγούς το πλεονέκτημα της αξιόπιστης ετικέτας «Made in Germany».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Özdemir έχει επανειλημμένα τονίσει ότι, για τον ίδιο, η καλή μεταχείριση των ζώων και η επισήμανση της προέλευσης συμβαδίζουν, αλλά ότι το πεδίο εφαρμογής της εν λόγω ρύθμισης περιορίζεται από τη νομοθεσία της ΕΕ.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε στα τέλη του 2020 ότι τα εθνικά μέτρα υποχρεωτικής επισήμανσης της προέλευσης είναι επιτρεπτά μόνο εάν δικαιολογούνται, για παράδειγμα, για την προστασία της δημόσιας υγείας ή την πρόληψη της απάτης στα τρόφιμα.

Ως εκ τούτου, οι χώρες πρέπει να ενημερώνουν επίσημα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όταν θεσπίζουν διατάξεις που συνδέονται με την επισήμανση της καταγωγής.

Ωστόσο, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Γεωργίας δήλωσε στη EURACTIV ότι η κοινοποίηση είναι περιττή στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι η χώρα επεκτείνει μόνο το πεδίο εφαρμογής μιας υφιστάμενης ετικέτας και δεν εισάγει μια νέα.